Beneficjenci PROW będą zwolnieni z niektórych zobowiązań? Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyjaśnia

Krajowa Rada Izb Rolniczych przedstawiła postulaty na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej. Ich zdaniem, w związku z panującym kryzysem, rolnicy nie są w stanie realizować niektórych, często wieloletnich, zobowiązań w korzystaniu z pomocy z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Przykładem jest pomoc na budowę lub modernizację budynków do produkcji prosiąt w ramach programu „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Hodowcy nie są w stanie utrzymać stada loch o określonej wielkości w okresie 5 lat od wypłaty płatności końcowej. Obecna sytuacja z panującym wirusem ASF sprawia, że zamiast zyskać, dopłacają.

Podobne problemy dotykają producentów ziemniaka skrobiowego i rynek mleczarski. Rolnicy sprzedają towar poniżej opłacalności ekonomicznej, a kwoty proponowane za litr mleka nie pokrywają coraz wyższych kosztów produkcji.

- Beneficjent, któremu wypłacono wsparcie ze środków publicznych jest zobowiązany korzystać z inwestycji zgodnie z przeznaczeniem i prowadzić produkcję, której służyła realizacja operacji w okresie 5 lat od wypłacenia mu płatności końcowej. Jeżeli beneficjent nie będzie spełniał tych zobowiązań, kwoty nienależnie wypłacone w odniesieniu do takiej operacji są odzyskiwane przez państwo członkowskie w wysokości proporcjonalnej do okresu, w którym nie spełniono wymogów – informuje resort rolnictwa.

Zwroty wypłat nie obejmują działań siły wyższej i nadzwyczajnych okoliczności, które określa prawo Unii Europejskiej. Przypadki spełniające te wymogi to:

• śmierć beneficjenta,
• długoterminowa niezdolność beneficjenta do wykonywania zawodu,
• poważna klęska żywiołowa powodująca duże szkody w gospodarstwie rolnym,
• zniszczenie w wyniku wypadku budynków inwentarskich w gospodarstwie rolnym,
• choroba epizootyczna lub choroba roślin dotykająca, odpowiednio, cały inwentarz żywy lub uprawy należące do beneficjenta lub część tego inwentarza lub upraw,
• wywłaszczenie całego lub dużej części gospodarstwa rolnego, jeśli takiego wywłaszczenia nie można było przewidzieć w momencie zawierania umowy o przyznaniu pomocy.

To tylko część sytuacji, w których nie trzeba zwracać środków. ARiMR może uznać też inne zdarzenia za przypadek spełniający wymagania.

- Niemniej jednak można nie wymagać zwrotu całości albo części wypłaconej pomocy jedynie w przypadku działania siły wyższej lub wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności. Ww. zasada ma zastosowanie we wszystkich instrumentach wsparcia dotyczących rozwoju obszarów wiejskich PROW 2014—2020 (m.in. „Modernizacja gospodarstw rolnych", „Inwestycje zapobiegające zniszczeniu potencjału produkcji rolnej") - dodaje ministerstwo w odpowiedzi.

Indywidualne przypadki rozpatrywane są w kwestii inwestycji w gospodarstwie rolnym, np. przy produkcji trzody chlewnej. Objęcie miejsca obszarem zapowietrzonym lub zagrożonym w związku z ASF jest też czynnikiem, który ARiMR uwzględnia przy braku możności realizowania zobowiązania PROW.

W przypadku operacji „Modernizacja gospodarstw rolnych”, dotyczącej wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA) co najmniej o 10 proc. w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy, jeśli zostanie ona poprawnie zrealizowana, a ze względu na czynniki zewnętrzne nie zostanie osiągnięty warunek wzrostu GVA, nie będzie trzeba zwracać pomocy. Każda ze spraw będzie rozpatrywana indywidualnie.

Rolnicy przedstawili ciężką sytuację na rynku trzody, mleka i ziemniaka skrobiowego. Zdaniem MRiRW, mimo niekorzystnych tendencji, od kilku tygodni widać stabilizację cen.

- Biorąc pod uwagę zmiany w rolnictwie oraz informacje na temat sytuacji na rynku trzody chlewnej, mleka czy ziemniaka skrobiowego wskazujące, że po okresowych trudnościach sytuacja się poprawia (szczególnie na rynku mleka) podtrzymuję stanowisko, że nie ma uzasadnienia do zmiany dotychczasowych przepisów i regulacji, w celu zwolnienia beneficjentów PROW 2014—2020, z realizacji zobowiązań wynikających z umów o przyznanie pomocy zawartych z ARiMR ze względu na sytuację ekonomiczną. Niemniej jednak biorąc pod uwagę zgłaszane postulaty informuję, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi planuje wystąpić do Komisji Europejskiej z pytaniem o dalsze, możliwe rozwiązania w tym zakresie – czytamy w uzasadnieniu.

Źródło: KRiR