Ceny zbóż 2022. Ile w czasie żniw kosztuje jęczmień, pszenica, żyto? Jakie będą zbiory?

Na polach pracują kombajny, trwają żniwa 2022. Na przełomie czerwca i lipca w zachodnim i południowym rejonie Polski rozpoczęto zbiory jęczmienia ozimego. "Plony są zróżnicowane - w zależności od klasy gleby wynoszą od 4 t/ha na słabych stanowiskach, do nawet 8 t/ha na lepszych. Zróżnicowana jest także gęstość jęczmienia, tj. od 54 kg/hl do 64 kg/hl", raportuje Krajowy Ośrodek Wsprcia Rolnictwa.

Według wsępnych szacunków GUS, zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi wyniosą około 26,6 mln t, czyli o około 1 proc. mniej od zbiorów ubiegłorocznych

W Polsce trwają żniwa. Zaczęły się tradycyjnie od ozimego jęczmienia. U progu nowego sezonu ceny zaczęły spdać, choć nadal są zdecydowanie wyższe od tych sprzed roku.

Ceny zakupu ziarna w przedsiębiorstwach dokonujących zakupu zbóż 31 lipca 2022, dane ZSRIR MRiRW:

• pszenica konsumpcyjna 1508 zł/t (spadek o 2,9 proc. w ciągu tygodnia)
• pszenica paszowa 1634 zł/t (-5,1 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto konsumpcyjne 1188 zł (-2,3 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto paszowe 1150 zł/t (- 1,2 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień konsumpcyjny 1166 zł/t (-0,1 proc. w ciągu tygodnia)
• jęczmień paszowy 1252 zł/t (spadek o 0,1 proc. w ciągu tygodnia)
• jęczmień browarniany 1484 zł/t (wzrost o 1,6 proc. w ciągu tygodnia)
• kukurydza paszowa 1428 zł/t (-0,3 proc w ciągu tygodnia)
• owies paszowy 1105 zł/t (-7 proc. w ciągu tygodnia)
• pszenżyto paszowe 1271 zł/t (-4,2 proc w ciągu tygodnia)

Gdy na rynku pojawił się już jęczmień ozimy ze zbioru 2022, cena automatycznie spadła. Według ministerialnych danych z 3 lipca w ciągu tygodnia nastąpiła obniżka stawki o 13,1 proc. za ten konsumpcyjny. Z kolei o niecałe 4 proc. niżej wyceniane jest żyto konsumpcyjne. Podrożało o 6,3 proc. żyto paszowe, o 5 proc. jęczmień browarniany.

W notowaniach z 17 lipca w ciągu tygodnia najwiekszy spadek zanotował owies paszowy, - 12,1 proc.

Ceny zakupu ziarna 17 lipca w przedsiębiorstwach dokonujących zakupu zbóż (dane Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW).

• pszenica konsumpcyjna 1643 zł/t (spadek o 1 proc. w ciągu tygodnia)
• pszenica paszowa 1745 zł/t (+0,1 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto konsumpcyjne 1329 zł (+3,2 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto paszowe 1305 zł/t (- 0,9 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień konsumpcyjny 1200 zł/t (wzrost o 1,2 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień paszowy 1254 zł/t (spadek o 1,3 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień browarniany 1312 zł/t (spadek o 1,9 proc. w ciągu tygodnia)
• kukurydza paszowa 1424 zł/t (-0,6 proc w ciągu tygodnia)
• owies paszowy 1029 zł/t (-12,1 proc. w ciągu tygodnia)
• pszenżyto paszowe 1402 zł/t (-1,1 proc w ciągu tygodnia)

Kujawsko-Pomorski ODR 15 lipca odnotował w skupach:

• pszenica paszowa 1400 zł/t
• pszenżyto paszowe 1200 zł/t
• owies paszowy 850 zł/t
• żyto paszowe 950 zł/t

Łódzki ODR, targowisko Biała Rawska, 13.07.2022

• żyto 1100 zł
• pszenica 1400 zł/t
• pszenżyto 1350 zł/t
• jęczmień 1400 zł/t
• owies 1100 zł/t

Ceny zakupu ziarna w przedsiębiorstwach dokonujących zakupu zbóż (dane Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW).

• pszenica konsumpcyjna 1659 zł/t (spadek o 0,9 proc w ciągu tygodnia)
• pszenica paszowa 1744 zł/t (+0,7 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto konsumpcyjne 1288 zł (-3,5 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto paszowe 1318 zł/t (- 0,3 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień konsumpcyjny 1186 zł/t (wzrost o 3,4 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień paszowy 1270 zł/t (spadek o 6 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień browarniany 1338 zł/t (spadek o 18,2 proc. w ciągu tygodnia)
• kukurydza paszowa 1433 zł/t (wzrost o 3,7 proc w ciągu tygodnia)
• owies paszowy 1170 zł/t (-0,9 proc. w ciągu tygodnia)
• pszenżyto paszowe 1417 zł/t (-2,5 proc w ciągu tygodnia)

Stawki za jęczmień, pszenicę, żyto. Ceny zakupu ziarna w przedsiębiorstwach dokonujących zakupu zbóż 3 lipca 2022

• pszenica konsumpcyjne 1674 zł/t (spadek o 0,4 proc w ciągu tygodnia)
• pszenica paszowa 1732 zł/t (-1,7 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto konsumpcyjne 1334 zł (-3,9 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto paszowe 1322 zł/t (wzrost o 6,3 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień konsumpcyjny 1147 zł/t (spadek o 13,1 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień paszowy 1351 zł/t (spadek o 3,3 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień browarniany 1558 zł/t
• kukurydza paszowa 1382 zł/t (spadek o 5,6 proc w ciągu tygodnia)
• owies paszowy 1181 zł/t (bez zmian w ciągu tygodnia)
• pszenżyto paszowe 1453 zł/t (+0,3 proc w ciągu tygodnia)

Dane: Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW

Ceny zakupu ziarna w przedsiębiorstwach dokonujących zakupu zbóż (Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, 26 czerwca 2022):

• pszenica konsumpcyjne 1681 zł/t (spadek o 1,9 proc w ciągu tygodnia)
• pszenica paszowa 1761 zł/t (+0,2 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto konsumpcyjne 1389 zł (+0,4 proc. w ciągu tygodnia)
• żyto paszowe 1244 zł/t (spadek o 1,7 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień konsumpcyjny 1320 zł/t (spadek o 5,3 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień paszowy 1397 zł/t (spadek o 5,8 proc w ciągu tygodnia)
• jęczmień browarniany 1558 zł/t
• kukurydza paszowa 1464 zł/t (spadek o 0,3 proc w ciągu tygodnia)
• owies konsumpcyjny 1319 zł/t
• owies paszowy 1181 zł/t (spadek o 2,5 proc w ciągu tygodnia)
• pszenżyto paszowe 1448 zł/t (spadek o 1,3 proc w ciągu tygodnia)

"Aktualnie notowane wysokie temperatury mogą nieco zredukować plonowanie", uważa Polski Związek Pracodawców Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego, który komentuje pod koniec czerwca sytuację. Zaznacza jednocześnie, że deszcze w maju i w pierwszej połowie czerwca poprawiły sytuację na polskich polach, szczególnie w rejonach, które odczuwały warunki suszowe.

Nie wszędzie jednak opady dotarły i zdążyły. Dolnośląska Izba Rolnicza w piśmie skierowanym 28 czerwca 2022 r. do ministerstwa rolnictwa pisze, że dzisiaj rolnicy wnioskują już nie o ogłoszenie klęski suszy, ale katastrofy wywołanej tym zjawiskiem atmosferycznym.

Przechodząc przez uprawy, wyraźnie widać, że liście flagowe w zbożach pozasychały na olbrzymich areałach upraw, na znacznych obszarach kłosy są w 90% puste.

Więcej piszemy o tym tu:

"Większość analityków pracuje na prognozie zbiorów pszenicy między 11,5 –12 mln ton. To określa się poziomem średnim. Bywały lata z produkcją znacznie powyżej 12 mln ton, ale też takie, kiedy zbiór wynosił około 10 mln ton", przypomina Polski Związek Pracodawców Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego.

Według związku taka wielkość produkcji daje Polsce pewność pokrycia potrzeb wewnętrznych oraz sporą nadwyżkę eksportową od 3 do 4 mln ton.

Ponadto kończymy sezon ze sporo większym zapasem końcowym niż rok temu (niektórzy szacują go na 600-800 tysięcy ton większym niż na koniec czerwca 2021). Eksport pszenicy w kończącym się sezonie wyniesie w granicach 2,7 mln ton, to jest znacząco niższą wielkością niż w sezonie 2020/21, kiedy wyeksportowano 4,07 mln ton.

Wielkopolska Izba Rolnicza kieruje uwagę na inny aspekt i oddziaływanie na ceny zbóż w Polsce ziarna z Ukrainy. "Na przełomie maja i czerwca br. ceny zbóż w Polsce i na światowych giełdach były bardzo wysokie – na skutek wybuchu pandemii Covid-19, a następnie wojny na Ukrainie, jednak od kilkunastu dni wykazują one znaczącą tendencję spadkową".

Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych zaapelował w tej sprawie do premiera Mateusza Morawieckiego i wicepremiera Henryka Kowalczyka. Wiktor Szmulewicz zwrócił uwagę na niepokojącą sytuację związaną z różnicami w notowaniach cen zboża pomiędzy cenami światowymi MATIF a rynkami wewnętrznymi.

W Polsce obserwowany był zastój spowodowany brakiem zainteresowania kupców polskim zbożem, gdy na giełdach światowych ceny zboża rosły. Walne Zgromadzenie Wielkopolskiej Izby Rolniczej w X stanowisku WZ WIR VI kadencji w sprawie trudnej sytuacji rynkowej rolników także zwróciło uwagę na zachowania spekulacyjne, które ujawniły się na rynku zbóż i są związane z niekontrolowanym napływem zbóż z Ukrainy , pisze samorząd rolniczy.

Resort rolnictwa w odpowiedzi podaje, że dostaje niepokojące sygnały od rolników, które dotyczą zmian cen zbóż w kontekście zwiększonej podaży ukraińskiej kukurydzy na rynek krajowy, jednak Ministerstwo uspokaja i informuje, że na bieżąco analizowana jest sytuacja na rynku zbóż.

Ministerstwo poinformowało, że od wybuchu wojny na Ukrainie podejmowane są w UE, w tym w Polsce, działania na rzecz zwiększenia przepustowości transportu lądem, m.in. zbóż z Ukrainy.

W kontekście hodowli zwierząt i potrzebnych do ich żywienia pasz, poprawia się sytuacja na rynku paszowym. "Zboża nieco tanieją" - zauważa w komentarzu do rynkowej sytuacji Bartosz Czarniak, rzecznik prasowy Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej Polsus 26 maja 2022.

Wynika to z zapowiedzi lepszych zbiorów zbóż w UE, a także ostatnich deszczy, które w Polsce uratowały wiele plantacji przed efektami suszy. Dodatkowo okres przedżniwny zwykle jest czasem zbijania cen, aby podczas zbiorów móc kupić jak najtaniej surowiec. Nie są to spektakularne obniżki, jednakże dla hodowców i producentów, którzy muszą kupować pasze z zewnątrz, każda obniżka zbóż jest dobrą informacją, tłumaczy Bartosz Czarniak.

2 czerwca pojawił się nowy biuletyn Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej dotyczące średnich cen zbóż w Polsce. Ceny zakupu i sprzedaży nie zawierają podatku VAT.

Tyle kosztowały 29 maja 2022 w punktach zakupu zbóż:

• pszenica konsumpcyjna 1733 zł/t,
• pszenica paszowa 1734 zł/t,
• żyto konsumpcyjne 1420 zł/t,
• żyto paszowe 1343 zł/t,
• jęczmień konsumpcyjny 1437 zł/t,
• jęczmień paszowy 1509 zł/t,
• jęczmień browarniany 1758 zł/t,
• kukurydza paszowa 1456 zł/t,
• owies konsumpcyjny 1311 zł/t,
• owies paszowy 1229 zł/t,
• pszenżyto paszowe 1517 zł/t.

W porównaniu z poprzednim tygodniem o 5,3 proc. podrożał jęczmień browarniany, o 4,4 proc. żyto konsumpcyjne, o 3,2 proc. wrosła cena owsa paszowego oraz o 3,1 proc. jęczmień konsumpcyjny. Spadła o 1,3 proc. stawka za żyto paszowe, o 1,6 proc. niższa jest cena kukurydzy paszowej. Pozostałe zboża bez większych

Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW 16-22 maja 2022. Średnie ceny netto w wybranych przedsiębiorstwach prowadzących skup zbóż:

• pszenica konsumpcyjna 1732 zł/t,
• pszenica paszowa 1726 zł/t,
• żyto konsumpcyjne 1361 zł/t,
• żyto paszowe 1360 zł/t,
• jęczmień konsumpcyjny 1394 zł/t,
• jęczmień paszowy 1504 zł/t,
• jęczmień browarniany 1668 zł/t,
• kukurydza paszowa 1479 zł/t,
• owies konsumpcyjny 1311 zł/t,
• owies paszowy 1190 zł/t,
• pszenżyto paszowe 1502 zł/t.

Cena pszenicy konsumpcyjnej w notowaniach z 8 maja 2022 r. jest o 72 proc. wyższa niż rok temu, zaś żyto konsumpcyjne w ciągu roku podrożało o 88 proc. Cena jęczmienia paszowego wzrosła rok do roku o 70,5 proc., a pszenżyta o 75 proc.

Droższy jest także owies konsumpcyjny (+96,5 proc.) oraz kukurydza (+49 proc.), wylicza Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa na podstawie danych resortu rolnictwa.

Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW 2-8 maja 2022. Średnie ceny netto w wybranych przedsiębiorstwach prowadzących skup zbóż:

• pszenica konsumpcyjna 1670 zł/t,
• pszenica paszowa 1703 zł/t,
• żyto konsumpcyjne 1359 zł/t,
• żyto paszowe 1340 zł/t,
• jęczmień konsumpcyjny 1316 zł/t,
• jęczmień paszowy 1455 zł/t,
• jęczmień browarniany 1527 zł/t,
• kukurydza paszowa 1463 zł/t,
• owies konsumpcyjny 1290 zł/t,
• owies paszowy 1151 zł/t,
• pszenżyto paszowe 1466 zł/t.

Wiosenny raport ekspertów z Credit Agricole (Agromapa) już w marcu zapowiadał: "uwzględniając tendencje na globalnym rynku zbóż oraz czynniki krajowe prognozujemy, że ceny pszenicy i kukurydzy w Polsce wyniosą odpowiednio ok. 140 zł/dt i 110 zł/dt na koniec 2022 r. oraz ok. 110 zł/dt i 95 zł/dt na koniec 2023 r." To jednak prognozy z marca, czekamy na nowsze.

Głównymi czynnikami ryzyka dla naszej prognozy jest ostateczny wpływ wojny w Ukrainie na sytuację popytowo-podażową na światowym rynku zbóż. Z tego powodu kluczowe będą publikacje pierwszych prognoz sytuacji popytowo-podażowej w sezonie 22/23, które uwzględniać będą wpływ wojny w Ukrainie.

W maju 2022 r. Departament Rolnictwa USA (USDA) po raz pierwszy przedstawił prognozę globalnych zbiorów zbóż w nadchodzącym sezonie. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa opierając się na tych informacjach, przekazuje, że światowe zbiory zbóż (bez ryżu) w sezonie 2022/2023 mogą ukształtować się na poziomie 2 251 mln ton, zatem o ponad 1 proc. niższym niż w rekordowym, poprzednim sezonie, ale znacząco wyższym niż w latach wcześniejszych.

Globalne zbiory pszenicy prawdopodobnie obniżą się o 1 proc., do 775 mln ton. Spadek zbiorów pszenicy spodziewany jest głównie w:

• Ukrainie (o 35%, do 21,5 mln ton),
• Australii (o 17%, do 30 mln ton),
• Argentynie (o 10%, do 20,0 mln ton)
• UE, Chinach i Indiach (po około 1%, odpowiednio do 136,5 mln ton, 135 mln ton i 108,5 mln ton).

Są i regiony świata, w których przewiduje się wzrost zbiorów. Według amerykańskich ekspertów może wystąpić m.in. w:

• Kanadzie (o 52%, do 33 mln ton),
• Rosji (o 6%, do 80 mln ton),
• USA (o 5%, do 47 mln ton),
• Brazylii i Kazachstanie (po około 10%, odpowiednio do 8,5 mln ton i 13 mln ton).

Zbiory zbóż paszowych przewidywane są na poziomie blisko 1 476 mln ton, o 2% niższym niż w bieżącym sezonie, w tym kukurydzy – 1181mln ton, o 3% niższym. Większe zbiory przewidywane są dla wszystkich zbóż z wyjątkiem żyta (spadek o 2%, do 12 mln ton), podaje KOWR.

• USDA szacuje, że zbiory zbóż w UE w 2022 r. mogą ukształtować się na poziomie 288 mln ton, o 1,5% niższym niż przed rokiem.
• W krajach WNP w 2022 r. może zostać zebrane 210 mln ton zbóż, o 12% mniej niż rok wcześniej.
• W Rosji zbiory zbóż mogą osiągnąć poziom 122 mln ton, o 7% wyższy niż w 2021 r. Sytuacja ta pozwoli na zwiększenie eksportu zbóż, który może zbliżyć się do 50 mln ton.
• W Ukrainie, ze względu na prowadzone działania wojenne, zbiory zbóż w 2022 r. mogą ulec obniżeniu o 44,5%, do 48 mln ton. W związku z tym podaż ziarna z tego kierunku będzie ograniczona (eksport netto może wynieść 21 mln ton).

We wstępie wspomnieliśmy już o suchej wiośnie. W marcu i kwietniu deszczu było bardzo mało, za to słonecznie i wietrznie.

"Sytuacja pogorszyła się zwłaszcza pod koniec kwietnia i na początku maja ze względu na brak znaczących i wydajnych opadów atmosferycznych (czyli takich powyżej 20 mm w ciągu doby), a także z uwagi na zdecydowanie wyższe temperatury powietrza w ciągu dnia i nocy, zwiększające parowanie wody z powierzchni gruntu, wód powierzchniowych i roślin", podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej 12 maja.

- Od 2015 r. niedobory wody w rzekach i glebie w Polsce pogłębiają się. Mamy do czynienia z suszą, której przebieg i obszar jest okresowy i ma często charakter lokalny, ale susza towarzyszy nam już od wielu lat – mówi Grzegorz Walijewski, Zastępca Dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju i Rzecznik Prasowy IMGW-PIB.

Z oceny przeprowadzonej w listopadzie przez rzeczoznawców terenowych GUS wynika, że zbóż ozimych pod zbiory w 2022 r. zasiano ok. 4,6 mln ha, tj. nieco więcej niż w roku ubiegłym, z tego:

• pszenicy ozimej zasiano ponad 2,1 mln ha,
• żyta ponad 0,8 mln ha,
• pszenżyta ozimego ok. 1,2 mln ha,
• jęczmienia ozimego ok. 0,3 mln ha,
• mieszanek zbożowych ozimych ok. 0,1 mln ha

.
Powierzchnię obsianą rzepakiem i rzepikiem ozimym szacuje się na ok. 1,0 mln ha. Dane z uprawami jarymi poznamy z kolejnej publikacji GUS (Wiosenna ocena stanu upraw pod koniec maja).

Wojna w spichlerzu świata spowodowała bardzo silny wzrost cen skupu zbóż. Ukraina oraz Rosja są kluczowymi eksporterami zbóż, a obecna sytuacja powoduje spore obawy importerów o podaż w trwającym sezonie 2022/2023.

Ukraina jest odcięta od eksportu swoich produktów rolnych drogą morską. Zboże ma być w dużo większym stopniu niż dotychczas przewożone koleją przez Polskę. Wspólne Oświadczenie dotyczące zacieśniania współpracy w sektorze rolnym 16 maja podpisali wicepremier i minister rolnictwa Henryk Kowalczyk oraz minister polityki rolnej i żywności Ukrainy Mykoła Solskyi.

Polska ma ułatwić przewóz i kontrole graniczne towarów rolno-spożywczych z Ukrainy. W dokumencie jest zawarta m.in. deklaracja strony ukraińskiej uznania regionalizacji Polski wobec ASF do końca czerwca 2022 r.

Credit Agricole wczesną wiosną prognozował: Z uwagi na niższą produkcję zbóż od ich spożycia, w sezonie 21/22 dojdzie do dalszego spadku światowych zapasów zbóż, które wyniosą 596,4 mln t wobec 601,0 mln t w sezonie 20/21. (...) Na rynku pszenicy współczynnik zapasy/spożycie kształtuje się na wysokim na tle historycznym poziomie, podczas gdy w przypadku kukurydzy i jęczmienia pozostaje on na poziomie wieloletnich minimów.

Źródła: KOWR, ZSRIR MRiRW, GUS, IMGW, Credit Agricole