Cios dla rynku biopaliw i producentów rzepaku. Branża obawia się załamania opłacalności uprawy rzepaku w Polsce

Rada Ministrów 2 sierpnia 2022 r. przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości. Zdaniem Polskiej Koalicji Biopaliw i Pasz Białkowych może to doprowadzić do praktycznego załamania opłacalności uprawy rzepaku w Polsce, ograniczając nawet o 1 mln ton nasion popyt ze strony łańcucha wytwórczego biodiesla.

Branża tłumaczy, że to w szczególności praktyczna konsekwencja rządowej propozycji ustalenia minimalnego poziomu realizacji Narodowego Celu Wskaźnikowego na poziomie 60%. Polska Koalicja Biopaliw i Pasz Białkowych przeciwstawia się tym pomysłom, które nie tylko drastycznie uderzają w rolników, ale też obędą ograniczać nasze bezpieczeństwo paliwowe.

Wspomniany Narodowy Cel Wskaźnikowy na minimalnym poziomie realizacji w 2022 roku to 5,77%, zaś w przyszłym w praktyce spadnie o 1/3 do poziomu 4,38%. "Ponad zwiększenie możliwości korzystania przez koncerny paliwowe z tzw. opłaty zastępczej NCW, Rząd uprawnia do stosowania większego dolewu biowęglowodorów ciekłych, a więc biokomponentów niewytwarzanych obecnie w Polsce. Temu służy zwiększenie limitu dla tego rodzaju biopaliw do 0,9%".

- W praktyce możliwość większego stosowania biowęglowodorów i jednocześnie faktyczne obniżenie NCW poprzez opłatę zastępczą powodować będzie spadek popytu na polskie estry produkowane z oleju rzepakowego o co najmniej 400 tys. ton, co przekłada się nawet na 1 mln ton nasion – uważa Adam Stępień, Dyrektor Generalny Krajowej Izby Biopaliw oraz Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju.

- Ograniczenie zapotrzebowania na krajowe estry, które będą mogły być zastąpione w znacznej części przez droższe importowane oleje uwodornione, byłoby jeszcze większe gdyby nie mechanizm blendowania biokomponentów w oleju napędowym, choć i tutaj Rząd zmienił dotychczasowe zapisy ustawy i zmniejszył poziom blendowania w 2023 roku z 6,2% do 5,2%. NCW jako takie traci w praktyce na znaczeniu – to rewolucja, jakiej nikt nie mógł się spodziewać, szczególnie w sytuacji, w której mamy realne zagrożenie bezpieczeństwa dostaw paliw - komentuje Adam Stępień.

Niezadowolenia z przyjętych przez radę Ministrów zapisów nie kryje też Juliusz Młodecki, Prezes Krajowego Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych:

- Dosłownie kilka dni temu GUS przedstawił oficjalny szacunek tegorocznych zbiorów rzepaku na rekordowe 3,6 mln ton, ceny skupu nasion już obecnie są na poziomie niższym niż przed wybuchem wojny w Ukrainie, więc wygląda na to, że Rząd zapomniał w kontekście biopaliw o rolnictwie, które podobno jest w tym kraju ważne.

- Liczymy na opamiętanie i refleksję przed ostatecznymi decyzjami, jakie będą podejmowane nad tą skądinąd ważną ustawą w Parlamencie. Już niedługo zaczną się siewy rzepaku ozimego i taki sygnał od Rządu i Premiera do ponad 100 tysięcy gospodarstw, które uprawiają rzepak w Polsce, jest bardzo niepokojący - dodaje Juliusz Młodecki.

Przedstawiciela branży zaznaczają, że projekt nie był przedmiotem konsultacji, z posiadanych przez nas informacji nikt ze strony społecznej nawet nie miał szans wcześniej go zobaczyć.