Czym zastąpić drogi gaz i węgiel? Są inne źródła ciepła. Można je zainstalować z dopłatą

Tona węgla urosła ponad dwukrotnie, podwyżki cen gazu również dały się odczuć tym, którzy ogrzewają za jego pośrednictwem domy albo na gazie gotują. Wymiana kuchenki gazowej na elektryczną może być opłacalna, jeśli sami ten prąd również będziemy produkować. To dodatkowy impuls, by sięgać po odnawialne źródła energii?

Zwłaszcza nowo budowane domy korzystają z pomp ciepła czy fotowoltaiki, by obniżać koszty ogrzewania domu i czerpać ze źródeł odnawialnych. Nadal jednak przeważają kopciuchy.

Według danych CEEB uzyskanych do 7 kwietnia 2022 wśród źródeł ciepła w budynkach w Polsce dominują kotły na paliwa stałe, czyli na węgiel, drewno, pellet lub inny rodzaj biomasy - 1 629 302 deklaracje ze wszystkich do tej pory 2 901 402 złożonych. Na drugim miejscu są kotły gazowe, bojlery gazowe, gazowe podgrzewacze przepływowe i kominki gazowe - 909 661 deklaracji.

Wymianę pieca z dotacją umożliwia realizowany od 2018 roku program Czyste Powietrze. Do 29 kwietnia Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odnotował 430 883 złożone wnioski na ponad 7,5 mld zł dofinansowania. W tygodniu 23-29 kwietnia Polacy złożyli blisko 3,5 tys. wniosków. Dotąd liczba podpisanych umów na dofinansowanie wynosi 362 241.

Sam program nie jest bez wad. Wnioskujący narzekają na formalności i liczną dokumentację albo przeciągającą się wypłatę dotacji. Pracownicy wojewódzkich funduszy wskazują jednak na liczne błędy we wnioskach i to one mają wydłużać procedurę.

Jeśli zdecydujemy się na przykład na instalację pompy ciepła powietrze/woda wówczas na beneficjentów I części, czyli podstawowego poziomu wsparcia, maksymalna intensywność dofinansowania wynosi 30 proc. do 9 tys. zł (II cz. – 60 proc., 18 tys., III cz. - 90 proc. i 27 tys. zł).

• Podłączenie do sieci ciepłowniczej wraz z przyłączem,
• pompa ciepła powietrze/woda,
• pompa ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej,
• pompa ciepła typu powietrze/powietrze,
• gruntowa pompa ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej,
• kocioł gazowy kondensacyjny,
• kotłownia gazowa kocioł olejowy kondensacyjny,
• kocioł zgazowujący drewno,
• kocioł na pellet drzewny,
• kocioł na pellet drzewny o podwyższonym standardzie,
• ogrzewanie elektryczne,
• instalacja centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
• wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła,
• mikroinstalacja fotowoltaiczna.

Wsparcie w programie Czyste Powietrze można uzyskać również na ocieplenie budynku. Zadanie nazwano: Ocieplenie przegród budowlanych i obejmuje m.in. zakup/montaż materiałów budowlanych wykorzystywanych do ocieplenia przegród budowlanych zewnętrznych i wewnętrznych oddzielających pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych, stropów pod nieogrzewanymi poddaszami, stropów nad pomieszczeniami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi, płyt balkonowych, fundamentów itp. wchodzących w skład systemów dociepleń lub wykorzystywanych do zabezpieczenia przed zawilgoceniem. Cz. I - 45 zł za m2, cz. II – 90 zł/mkw, cz. III – 135 zł/mkw.

Dotąd najczęściej wnioskujący o wsparcie wybierali kotły gazowe kondensacyjne lub kotły na biomasę. Sporym zainteresowaniem cieszą się również pompy ciepła powietrze. Dotację można dostać również na pompy odbierające ciepło z gruntu lub wody.

Z programu Czyste Powietrze mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele jednorodzinnych budynków mieszkalnych, lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.

Maksymalne poziomy dotacji do całego przedsięwzięcia są zróżnicowane zależnie od części programu, a tym samym dochodu wnioskodawcy:

• do 30 tys. zł dla podstawowego poziomu dofinansowania (część I),
• 37 tys. zł dla podwyższonego poziomu dofinansowania (część II),
• 69 tys. zł dla poziomu najwyższego poziomu dofinansowania (część III).

Dofinansowanie z programu Czyste Powietrze obejmuje wymianę starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy. Dotację można otrzymać - jak wspominamy wyżej - również na przeprowadzenie niezbędnych prac termomodernizacyjnych budynku.

W I części (podstawowej) maksymalny procent wsparcia do faktycznie poniesionych kosztów wynosi od 30 do 45 proc., w II podwyższonym poziomie 60-75 proc., zaś w III aż 90 proc. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował szczegółowy wykaz, który obejmuje koszty kwalifikowane oraz maksymalny poziom dofinansowania. Dostępne na stronie czystepowietrze.gov.pl.

Opcją dla rolników, którzy chcieliby czerpać energię z przyrody, jest program Agroenergia, składający się z 2 części:

• część 1. instalacje fotowoltaiczne, wiatrowe i pompy ciepła o mocy zainstalowanej powyżej 10 kW i nie większej niż 50 kW, w tym także instalacje hybrydowe oraz towarzyszące magazyny energii elektryczne
• część 2. biogazownie rolnicze wraz z towarzyszącą instalacją wytwarzania biogazu rolniczego oraz elektrownie wodne o mocy nie większej niż 500 kW wraz z towarzyszącymi magazynami energii

Nabór dla części 1. dla beneficjentów końcowych jest realizowany przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Np. WFOŚiGW w Opolu informuje na swojej stronie, że prowadzi nabór od 1 października 2021 r. do wyczerpania środków w ramach I naboru. Termin uruchomienia naboru dla części 2. programu: 20.07.2021 r.

Program Agroenergia realizowany będzie do 2027 r., przy czym zobowiązania (podpisywanie umów) podejmowane będą do 31.12.2025 r. Można uzyskać dotację oraz dotację i pożyczkę.