Dobry sołtys musi być sprawnym organizatorem, który rozbudza aktywność lokalnej społeczności

Objął Pan honorowym patronatem nasz nowy plebiscyt, co Pana do tego przekonało?
Po raz pierwszy redakcja „Dziennika Bałtyckiego” ogłosiła plebiscyt, w którym wybierani będą najlepsi sołtysi i najlepsze sołectwa Pomorza. To niezmiernie ważne, bowiem sołtysi są najbliżej swoich mieszkańców, działają na rzecz swojej społeczności, zwłaszcza integracji wsi, poprawy jej estetyki, realizacji projektów związanych z szeroko rozumianą kulturą oraz pomysłów lokalnych grup.

Sołectwo to najniższy, ale najważniejszy szczebel samorządu w Polsce. Jaki więc powinien być dobry sołtys?
Urząd sołtysa istnieje w naszym kraju od XII wieku.
Ta historyczna ciągłość sprawiła, że zakorzenił się on mocno w świadomości mieszkańców wsi. Dzisiaj piastowanie tej godności oznacza nie tylko samo administrowanie. To również skuteczne reprezentowanie sołectwa w gminie i dbałość, aby postulaty zebrania wiejskiego znalazły swoje odzwierciedlenie w projekcie budżetu gminy i planie jej rozwoju. Dobry sołtys musi być także sprawnym organizatorem, który potrafi rozbudzić aktywność lokalnej społeczności i motywować mieszkańców do włączania się w sprawy własne i sołectwa. Sprawne piastowanie tej funkcji jest dowodem szczególnej działalności i aktywności w pracy na rzecz lokalnej społeczności, ponieważ podejmowane inicjatywy w istotnej mierze przyczyniają się do rozwoju i modernizacji sołectwa, są także doskonałym przykładem na to, jak wiele można osiągnąć, mając wiedzę, energię, ciekawe pomysły i angażując w ich realizację wiejską społeczność.

Idealny sołtys powinien chyba też mieć dobry kontakt z mieszkańcami?
Wszelkie działania w sołectwie służą zbiorowym potrzebom wspólnoty jego mieszkańców. To działania, które można określić mianem działań na rzecz dobra wspólnego. Podparte ambitnymi celami i konsekwencją w dążeniu do ich realizacji budzą powszechny szacunek i uznanie. Sołtys podejmuje działania służące modernizacji terenów wiejskich i aktywizacji lokalnego życia obywatelskiego. Jego zaangażowanie w konkretne sprawy wynika przede wszystkim z tego, że słucha mieszkańców i widzi ich potrzeby, potrafi z nimi rozmawiać i wie, co im leży na sercu, a także czego oczekują od sprawujących „władzę” a czego od społeczności wiejskiej. Ważną kwestią jest też fakt, że kandydowanie na to stanowisko może być wynikiem własnych potrzeb, bo przecież sołtys to mieszkaniec jednostki pomocniczej gminy czyli sołectwa. W mniejszych społecznościach łatwiej jest ustalić wspólne priorytety, dokonać gradacji i wytypować najpilniejsze potrzeby do realizacji. To właśnie sołtys potrafi te wszystkie problemy przenieść na właściwe miejsce i doprowadzić do skutecznego działania.

Wśród pomorskich sołtysów jest wielu społeczników, którzy całkowicie oddają się życiu wsi i jej mieszkańców…
Wydawać się może, że to funkcja całkiem łatwa do pełnienia. Jednak urząd sołtysa to wielka odpowiedzialność. Jak każdy urząd piastuje się go kadencyjnie. Tu potrzeba sprawnego lidera. To właśnie widać choćby w naszym regionie. Dobrym przykładem są liczne inicjatywy Samorządu Województwa Pomorskiego. Tu można wymienić od wielu już lat organizowany Konkurs „Piękna Wieś Pomorska”, gdzie największe zaangażowanie widzimy ze strony sołtysów. Tu widzimy ich pracę na wsi i ogromne zaangażowanie jakie włożyli wraz z mieszkańcami w rozwój swojej małej ojczyzny. Odzwierciedleniem ich działalności jest również aktywność choćby kół gospodyń wiejskich od lat dbających o zachowanie dziedzictwa kulturowego czy kulinarnego regionu. Sołtysi konsekwentnie wspierają takie działania promując to dziedzictwo wśród mieszkańców i turystów.

Wynika z tego, że właściwie funkcja sołtysa to praca na całą dobę. Czy uważa Pan, że sołtysi są odpowiednio doceniani?
Nie można dojść do innego wniosku, niż taki, że nie da się sformalizować ich pracy. Wieś żyje całą dobę, a sołtys służy nie tylko mieszkańcom. Widać to wyraźnie we wsiach typowo turystycznych, które zmagają się z zupełnie innymi wyzwaniami niż wsie rolnicze. Jednak w obu przypadkach sołtys czuwa nad sprawami nieprzerwanie, ponieważ mieszkańcy obdarzyli go ogromnym zaufaniem. Dlatego też dobrych liderów wsi powinniśmy doceniać. Wkład ich pracy zasługuje na szczególne wyróżnienia, tu liczy się dobre słowo i wyrazy wdzięczności mieszkańców, ale również listy gratulacyjne, nagrody, np. w plebiscytach i podziękowania płynące z wyższych szczebli. Ich praca służy tworzeniu pozytywnego wizerunku całego regionu. Precyzowanie ram działania dla tego stanowiska może zablokować jego skuteczność i inicjatywę, bez których wieś nie będzie mogła się rozwijać.

Kazimierz Netka