Dolny Śląsk: 25 lat dynamicznych zmian w rolnictwie

W naszym regionie działają zakłady przemysłu przetwórczego: cukrownie, zakłady przetwarzające ziemniaki, produkujące olej, młyny oraz wiele drobniejszych przetwórczych firm lokalnych, w tym zajmujących się eksportem płodów rolnych.[/b]

Na początku lat 90. ubiegłego wieku, gdy rozpoczął się okres transformacji i wolnego rynku, dolnośląskie rolnictwo było oparte głównie na działalności Państwowych Gospodarstw Rolnych i Spółdzielni Produkcyjnych. Sektory te pozbawione możliwości korzystania z szeregu ulg oraz zaciągania kredytów, długo nie przetrwały w warunkach nowego ustroju.

Jak wyjaśnia Marek Pawłowski, wiceprezes zarządu firmy Osadkowski SA z Bierutowa, która działa w zakresie obsługi rolnictwa (m.in. sprzedaż środków do produkcji rolnej, a także skup płodów rolnych), zmiany własnościowe zachodziły przede wszystkim w państwowych gospodarstwach rolnych, na bazie których powstawały spółki pracownicze. Następnie rozpoczęły one wieloletnie dzierżawy gruntów rolnych od Agencji Nieruchomości Rolnych, co dało początek procesu powiększania się indywidualnych gospodarstw na bazie odkupowanych gruntów od Agencji Nieruchomości Rolnych, spółdzielni rolniczych oraz upadających gospodarstw indywidualnych.

Ponieważ gospodarka nie znosi próżni, w okresie przemian na rynku pojawiły się podmioty produkcyjne i zaopatrzeniowe, które musiały podołać wielu wyzwaniom. Firmy obsługujące rolnictwo musiały uporać się między innymi z brakiem kapitału własnego czy kredytów bankowych. Trudno było także o wiarygodność partnerów handlowych. W biznesie nie pomagała także niespójność polityki państwa w obszarze rolnictwa, brak własnej infrastruktury i doświadczenia.

- Należy tu wyraźnie podkreślić rolę zagranicznych koncernów chemicznych i nawozowych. Co prawda walcząc o pozycję i zyski na przyszłość poprzez sieć prywatnych firm dystrybucyjnych wpompowały one w polski rynek setki milionów złotych w postaci tzw. kredytu towarowego – mówi Marek Pawłowski.

Wraz ze zmianami gospodarczymi doszło do rewolucji w dziedzinie agrotechniki. Najbardziej widoczne to było w obszarze środków ochrony roślin i maszyn. Przełom ten pociągnął za sobą kilkudziesięcioprocentowe wzrosty plonów oraz spadek kosztów ich wytwarzania.

Jak tłumaczy wiceprezes firmy Osadkowski S.A., Polska od 2004 roku stała się eksporterem netto produkcji rolniczej. 25 procent z wyprodukowanych dóbr rolniczych znalazło zbyt za granicą – w tym 80 procent na stabilnym rynku Unii Europejskiej.

Dziś trudno już sobie wyobrazić rozwój polskiego rolnictwa bez tego wielomiliardowego zastrzyku finansowego ze strony koncernów, tym bardziej gdy weźmie się pod uwagę fakt zamknięcie się polskiego systemu bankowego (szczególnie w początkowym okresie) na finansowanie produkcji rolnej.

Po roku 2004, czyli od czasu wejścia Polski do grona państw Unii Europejskiej i wspólnej polityki rolnej wiele zmieniło się na lepsze. Działania polegające na wspieraniu rolnictwa poprzez różnego rodzaju dofinansowywania, spowodowały zwiększenie wydajności pracy i ziemi, podniesienie poziomu życia mieszkańców wsi, stabilizację rynków rolnych czy zapewnienie racjonalnych cen produktów rolnych dla konsumentów.