Drewniane chaty i dachy ze słomianej strzechy. Tak mieszkano na wsi

Katarzyna Zawada
Widok ogólny chaty we wsi Służewo, 1932 rok
Widok ogólny chaty we wsi Służewo, 1932 rok Narodowe Archiwum Cyfrowe
Dziś cegła, kiedyś drewno. Życie na wsi na przestrzeni lat zmieniło się, podobnie budownictwo. W XXI wieku korzystamy z dobrodziejstw technologii, innowacyjnych pokryć dachowych, stylowych dekoracji wnętrz, a jeszcze kilkadziesiąt lat temu do szczęścia wystarczyły dwie izby i prycza. Zobacz, jak wyglądały wiejskie chaty na archiwalnych zdjęciach.

Spis treści

Drewniane, pokryte strzechą chaty w ubiegłym wieku (zwłaszcza w okresie przedwojennym) kojarzyły się ze spokojnym, wiejskim życiem. Choć po wojnie zaczęło przybywać murowanych domów, wielu właścicieli zostawiało swoje miejsca zamieszkania w niezmiennej formie.

Budowa drewnianej chaty to też nie lada sztuka

Nad stawianiem domu czuwał cieśla, oknami i drzwiami zajmował się stolarz, a słomiany dach na koniec kładł dekarz.

Najniżej położone belki to podwaliny. Zazwyczaj były to zarazem najgrubsze elementy konstrukcyjne. Cieśle obrabiali je toporami „do kantu”. Najlepsze dębowe, bo najtrwalsze, a spoczywał na nich cały ciężar budynku. Łączono je w narożach na specjalne zamki. W miarę możliwości budowniczowie starali się dawać podwaliny „ciągowe”, czyli niesztukowane. Ich zewnętrzne, górne krawędzie fazowano, tzn. ścinano pod kątem 45 stopni, aby umożliwić szybsze spływanie wody deszczowej. Na podwalinach układano belki zrębu, tworząc ściany domu. Stawiano je w konstrukcji wieńcowej inaczej nazywanej zrębową albo w konstrukcji sumikowo–łątkowej, czytamy w jednej z publikacji na stronie Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.

Dziś takie obrazki to część historii; budynki, które pozostały i utrzymały w miarę dobry stan, są chronione, często zarządzane przez skanseny. Te, które nie wytrzymały próby czasu, można podziwiać już tylko na pocztówkach.

Podróż w czasie. Współczesna wieś różni się od tej przedwojennej

Polska wieś zmieniła się, podobnie podejście do prowadzenia hodowli lub produkcji. Młodzi rolnicy stawiają na współczesne metody zarządzania, dobry sprzęt zamiast pracy ręcznej oraz wygląd gospodarstwa.

Podobnie ich domostwa nie przypominają małych chatek z lat 20. XX wieku, są to solidne konstrukcje, często urozmaicone powiewem nowoczesności, np. panelami fotowoltaicznymi na dachach. Kontrast jest widoczny, ale świadczy tylko o tym, jak ewoluowała wieś. Choć w XIX i XX wieku ludzie mieli mniej dóbr materialnych, prowadzili spokojne życie zgodne z rytmem natury. Także później, w latach PRL, mimo stopniowego wykorzystania maszyn i elektroniki, wciąż ważna była więź międzyludzka. Mieszkańcy okolicznych domostw mieli czas na wspólne rozmowy, zabawy, a także sąsiedzką pomoc.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Agro codziennie. Obserwuj StrefaAgro.pl!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Polacy opracowali lek na śmiertelną chorobę

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaagro.pl Strefa Agro