Fundusz sołecki 2020 w polskich gminach. Ile pieniędzy trafia na małe wiejskie inwestycje?

Agata Wodzień-Nowak
Agata Wodzień-Nowak
W 2020 roku na fundusz sołecki w całej Polsce trafi ok. 654 mln zł.Mieszkańcy sołectwa uchwalają podczas zebrania wiejskiego wniosek -  z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa. Wniosek dotyczący funduszu sołeckiego powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa. Oczywiście w ramach środków określonych dla danego sołectwa. Do tego potrzebne jest uzasadnienie i oszacowanie kosztów (koszt wskazanych przedsięwzięć nie może przekroczyć wysokości środków przyznanych w ramach funduszu sołeckiego, wyjaśnia m.ni. gmina Łasin. Dalej przykłady budżetów i działań --->
W 2020 roku na fundusz sołecki w całej Polsce trafi ok. 654 mln zł.Mieszkańcy sołectwa uchwalają podczas zebrania wiejskiego wniosek - z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa. Wniosek dotyczący funduszu sołeckiego powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa. Oczywiście w ramach środków określonych dla danego sołectwa. Do tego potrzebne jest uzasadnienie i oszacowanie kosztów (koszt wskazanych przedsięwzięć nie może przekroczyć wysokości środków przyznanych w ramach funduszu sołeckiego, wyjaśnia m.ni. gmina Łasin. Dalej przykłady budżetów i działań --->pixbay
Oświetlenie na przystanku, piknik, budowa chodnika czy placu zabaw albo wyposażenie świetlicy - to niektóre z zadań, na jakie sołectwo może dostać pieniądze w gminy, jeśli ta zdecyduje się zarezerwować środki w ramach funduszu sołeckiego. Taki w Polsce istnieje już od ponad dekady, choć nie wszystkie gminy decydują się jego utworzenie. Sprawdzamy, ile pieniędzy trafia w ten sposób na wieś i na jakie małe inwestycje decydują się mieszkańcy. Bo to oni wybierają na zebraniach wiejskich działania z funduszu sołeckiego.

Fundusz sołecki to pieniądze zarezerwowane w budżecie gminy dla sołectw. Mogą być wykorzystane na przedsięwzięcia służące poprawie warunków ich życia. Na co dokładnie fundusz zostanie wykorzystany, decydują sami mieszkańcy podczas zebrania wiejskiego. Wcześniej jednak to rada gminy decyduje, czy taki fundusz wyodrębni. Wiele zależy od sytuacji finansowej gminy.

Ponad 70% gmin z sołectwami w Polsce tworzy fundusz sołecki

W Polsce jest 2477 gmin (2174, w których są sołectwa, dane GUS 2017). W 2019 roku 1593 z nich wyodrębniły fundusze sołeckie. Ta liczba od lat rośnie. Fundusz sołecki jest realizowany od 2009 r., a zasady jego tworzenia i realizacji określa ustawa o funduszu sołeckim. Określa także zasady zwrotu z budżetu państwa części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, obecnie wysokość zwrotu wynosi 20, 30 i 40%. Najwyższy zwrot dostają gminy najuboższe, a najmniejszy te najbogatsze.

Według gminnych planów w 2020 roku na fundusz sołecki w całej Polsce trafi ok. 654 mln zł.

Liczba gmin, która zdecydowała o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego:Kwota wydatków wykonanych ramach funduszu sołeckiego w latach 2010 – 2019 i zaplanowanych do realizacji w latach 2019 - 2020
  • 2009 - 1178
  • 2010 - 1122
  • 2011 - 1165
  • 2012 - 1174
  • 2013 - 1184
  • 2014 - 1419
  • 2015 - 1498
  • 2016 - 1510
  • 2017 - 1551
  • 2018 - 1596
  • 2019 - 1593
  • 2010 – ok. 168 mln zł
  • 2011 – ok. 205 mln zł
  • 2012 – ok. 234 mln zł
  • 2013 – ok. 250 mln zł
  • 2014 – ok. 270 mln zł
  • 2015 – ok. 336 mln zł
  • 2016 – ok. 384 mln zł
  • 2017 – ok. 403 mln zł
  • 2018 – ok. 502 mln zł
  • 2019 - zaplanowano wydatki na poziomie – ok. 623 mln zł
  • 2020 - zaplanowano wydatki na poziomie – ok. 654 mln zł

Fundusze sołeckie w gminach - ile i na co dostają sołectwa?

Wszystko zależy od sytuacji gminy, jej budżetu, a wysokość funduszy przypadającą na dane sołectwo określa się z uwzględnieniem liczby jego mieszkańców. Pieniądze z funduszu sołeckiego można przeznaczyć na "realizację tych zadań gminy, które będą służyły poprawie życia mieszkańców danego sołectwa, a także na usuwanie skutków klęsk żywiołowych". Mieszkańcy danej wsi mogą uznać, że warto np.:

  • zbudować lub wyremontować plac zabaw dla dzieci,
  • naprawić chodniki,
  • zadbać o porządek we wsi (np. postawić kosze na śmieci),
  • posadzić drzewa, krzewy,
  • wyremontować wiatę przystankową.

Fundusz sołecki w polskich gminach - przykłady budżetów i wydatków

Wiemy już, ile w sumie pieniędzy i ile gmin przeznaczyło na fundusz sołecki. Poszukaliśmy przykładów z 2019 i 2020 roku z różnych części Polski. Budżet przyjęty w 2019 roku będzie realizowany w tym. I tak na przykład gmina Lisewo w powiecie chełmińskim (województwo kujawsko-pomorskie) w 2019 roku na fundusz sołecki przeznaczyła 360 tys. zł dla swoich 18 sołectw. Zależnie od liczby mieszkańców do sołectwa trafi od kilkunastu do 45 tys. zł. Znacznie większym budżetem dysponowała gmina Baboszewo w powiecie płońskim (województwo mazowieckie). Łącznie na fundusz sołecki przeznaczyła w 2019 roku ponad 655 tys. zł dla 42 sołectw. Otrzymały od 15 do 43 zł. Urząd Miejski Rogóźno w województwie wielkopolskim w 2019 przeznaczył na ten cel 410,6 tys. zł.

W budżecie na 2020 rok gmina Człuchów zarezerwowała na fundusz sołecki 701,7 tys. zł. Kolejne przykłady budżetów 2020 i szczegółowych celów w poniższej galerii:

W 2020 roku na fundusz sołecki w całej Polsce trafi ok. 654 mln zł.Mieszkańcy sołectwa uchwalają podczas zebrania wiejskiego wniosek -  z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa. Wniosek dotyczący funduszu sołeckiego powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa. Oczywiście w ramach środków określonych dla danego sołectwa. Do tego potrzebne jest uzasadnienie i oszacowanie kosztów (koszt wskazanych przedsięwzięć nie może przekroczyć wysokości środków przyznanych w ramach funduszu sołeckiego, wyjaśnia m.ni. gmina Łasin. Dalej przykłady budżetów i działań --->

Fundusz sołecki 2020 w polskich gminach. Ile pieniędzy trafi...

Najpierw decyzja o funduszu sołeckim, potem wykonanie i zwrot

Wszystko zaczyna się od decyzji, którą do 31 marca podejmuje rada gminy - wyodrębnia fundusz w następnym roku budżetowym czy też nie. Potem, do 31 lipca wójt informuje sołtysów o wysokości funduszu przypadającego na sołectwo, objaśnia w swoim harmonogramie gmina Brodnica. Kolejna ważna data to okres do 30 września, kiedy następuje uchwalenie przez zebranie wiejskie wniosku zawierającego listę zadań do realizacji w ramach funduszu sołeckiego, wraz z oszacowaniem kosztów uzasadnieniem. Następnie wniosek trafia do wójta.

Do 31 marca następnego roku następuje uchwalenie budżetu gminy, w którym przewidziano środki do wykorzystania w ramach funduszu sołeckiego. Do końca następnego roku przewidziana jest realizacja zadań zaplanowanych w ramach funduszu sołeckiego. Czyli w jednym roku gmina decyduje o funduszu na kolejny rok i rozlicza ten uchwalony poprzednio.

MSWiA wyjaśnia: "Zgodnie z przepisami ustawy „pełen cykl” dotyczący realizacji „jednego” funduszu sołeckiego trwa 3 lata (np. w roku 2018 gmina podejmuje uchwałę o wyodrębnieniu w budżecie gminy funduszu sołeckiego, który jest realizowany w 2019 r., a w 2020 r. następuje zwrot z budżetu państwa części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego)".

Gmina Deszczno w powiecie gorzowskim (woj. lubuskie) ma na fundusz sołecki w 2020 roku 610,2 tys. zł.Ta gmina wyodrębnia w swoim budżecie fundusz sołecki
Gmina Deszczno w powiecie gorzowskim (woj. lubuskie) ma na fundusz sołecki w 2020 roku 610,2 tys. zł.
Ta gmina wyodrębnia w swoim budżecie fundusz sołecki od 2010 roku.

Gmina podaje, że najczęściej wskazywanymi przez sołectwa przedsięwzięciami są: uzupełnienie oświetlenia, remonty dróg, modernizacja cmentarza, utrzymanie placów zabaw lub siłowni zewnętrznej, estetyka wsi, zakup sprzętu i wyposażenia świetlicy wiejskich, organizacja imprez integracyjnych. Przykłady zadań, na które sołectwa dostaną pieniądze:
- Borek - wykonanie chodnika - prawie 22,5 tys. zł
- Białobłocie - wykonanie placu zabaw - 18 tys. zł
- Dzierżów - wyłożenie kostką brukową placu pod parking dla rowerów - 2,5 tys. zł pixabay
Gmina Będzino w powiecie koszalińskim (woj. zachodniopomorskie). Tu również w wykazie zamieszczonym na stronie gminy są konkretne wskazania, na co ile
Gmina Będzino w powiecie koszalińskim (woj. zachodniopomorskie). Tu również w wykazie zamieszczonym na stronie gminy są konkretne wskazania, na co ile pieniędzy dostanie sołectwo. np.
- Będzinko - montaż lampy solarnej ze słupem w Barninie - 4,5 tys.
- Dobiesławiec - montaż oświetlenia solarnego w wiacie w Dobiesławcu - 7 tys. zł
- Dobre - zakup materiałów budowlanych na remont świetlicy wiejskiej - prawie 26 tys. zł.

Razem fundusz sołecki wyniesie ponad 585 tys. zł. pixabay

Źródło: MSWiA, strony urzędów gmin

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Fundusz sołecki 2020 w polskich gminach. Ile pieniędzy trafia na małe wiejskie inwestycje? - Gazeta Pomorska