Kiedy sadzić jeżyny? Pokochaliśmy te owoce! Uprawa nie jest trudna, ale jak przeprowadzić podcinanie jeżyn?

Na początku uspokajamy - jeżyna to krzew łatwy w uprawie. Charakteryzują się małą wrażliwością na różnego rodzaju szkodniki, dlatego nie wymagają tak intensywnej ochrony. Te ciemne, zdrowe owoce dobrze czują się w polskich ogródkach, dlatego warto znaleźć na nie trochę miejsca, najlepiej z zapasem, bo chętnie się rozrastają.

Jak zauważa Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, jeżyna w ciągu ostatnich 20 lat przeszła największą rewolucję spośród owoców. Początkowo występowała przede wszystkim w uprawie amatorskiej, przydomowej, a teraz staje się coraz atrakcyjniejszym produktem także w uprawie towarowej. My jednak skupimy się przede wszystkim na uprawie jeżyny w ogródkach i na działkach.

Jeżyna należy do rodziny różowatych, jak nietrudno się domyślać, jest spokrewniona z maliną. Wyróżnia się odmiany

• o pokroju płożącym,
• pędach półsztywnych,
• pędach sztywnych.

Pod względem owocowania wyróżnia się odmiany jeżyn tradycyjne, owocujące na pędach dwuletnich, oraz owocujące na tegorocznych pędach. Specjaliści z ośrodka doradztwa rolniczego podkreślają, że w uprawie bardzo istotny jest odpowiedni dobór odmian. "Współczesne są zdecydowanie słodsze od negatywnie kojarzonych z kwaśnym smakiem starszych odmian".

MODR: Oprócz dostępności nowych polskich odmian, które dobrze radzą sobie w warunkach klimatyczno-glebowych naszego kraju, do uprawy jeżyny może zachęcić fakt, iż opracowywane są nowoczesne technologie, które umożliwiają uprawę odmian zagranicznych podatnych na przemarzanie. Rozwija się również metoda przyspieszająca produkcję (w tunelach) podczas niemal całego sezonu wegetacyjnego.

Łagodny stok o wystawie południowo-wschodniej lub południowo-zachodniej to najlepsze stanowisko dla uprawy jeżyn. Pod uprawę nadają się też tereny płaskie, lecz niebędące zastoiskiem mrozowym, wskazuje Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

GIORiN: Bardzo ważne jest, żeby na danym obszarze występowała duża ilość opadów, a gleba posiadała odpowiednią pojemność wodną i była przepuszczalna. Krótkotrwała susza wpływa bardzo niekorzystnie na wzrost i owocowanie jeżyny, a zalewanie na glebach nieprzepuszczalnych jest dla roślin szkodliwe.

Polecamy też: Czas na letnie cięcie jabłoni. Są dwa terminy na podcinanie drzewek jabłoni, jeden z nich przypada teraz, latem

Odpowiednie stanowisko pod plantację jeżyny to

• teren bezwietrzny,
• gleba żyzna o uregulowanych stosunkach wodnych,
• gleba zasobna w składniki mineralne i próchnicę.

Sadząc jeżyny, unikaj sąsiedztwa zaniedbanych nasadzeń maliny i jeżyny, na których mogą występować choroby wirusowe. Ich bliskość sprzyja rozprzestrzenianiu patogenów przez wektory, zwłaszcza mszyce.

Skąd kupować sadzonki jeżyn? Specjaliści radzą, by wybierać szkółki, które posiadają licencję na rozmnażanie i zagwarantują wysoką jakość i zdrowotność materiału roślinnego. Sadzonki powinny być silne i dobrze ukorzenione. Nie ma znaczenia czy są to sadzonki doniczkowane pochodzące z kultur in vitro, czy wykopywane z matecznika.

Polecamy też: Zaraza na pomidorach to nie wszystko. Jak zwalczać choroby pomidorów? Brązowe plamy niepokoją

Są 2 momenty w roku, kiedy można stosunkowo bezpiecznie sadzić jeżyny. Jeżyny sadzimy wczesną wiosną lub jesienią. Specjaliści z Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa wskazują w Metodyce integrowanej produkcji jeżyny bezkolcowej, że termin wiosenny uważa się za korzystniejszy, ponieważ w glebie jest dostatecznie dużo wilgoci i nie występuje ryzyko uszkodzenia roślin przez mróz.

Podczas sadzenia jesienią należy rośliny zabezpieczyć przed przemarznięciem, usypując przy karpie kopczyki z ziemi lub zabezpieczając sadzonki innym materiałem (np. słoma, biała agrotkanina).

W zależności od siły wzrostu krzewu i jego rozłożystości, odległość między roślinami w rzędzie powinna wynosić 1 - 1,5 m, a czasem nawet do 2,5 m. Zbyt gęste sadzenie roślin uniemożliwia dobre przewietrzanie krzewów, co sprzyja rozwijaniu się chorób grzybowych, a także utrudnia dokładne wykonanie zabiegów ochrony roślin. W rzędach można zastosować ściółkowanie gleby, co ograniczy przerastanie chwastów.

Krzewy jeżyny są dość duże, a pędy ciężkie, wymagają podparcia, zazwyczaj drewnianych słupków. Pędy powinny być zatem prowadzone przy "rusztowaniu". Przyda się ocynkowany drut rozpięty wzdłuż rzędów. Pędy rozkłada się i przypina do drutu na dwóch lub trzech wysokościach.

Polecamy też: Zaraza ogórków sprawia, że liście wysychają. Te 3 najczęstsze choroby ogórków ujawniają się właśnie na liściach

Co z przycinaniem jeżyn po zbiorach i wiosną? Trzeba pamiętać, że jeżyny owocują na pędach dwuletnich. To właśnie te pędy po zbiorze owoców wycina się przy samej ziemi. Wiosną ponownie przyda się sekator. Z wyrastających od wiosny młodych pędów pozostawia się zwykle 5-7 najsilniejszych w krzewie, a pozostałe usuwa.

Latem przeprowadzamy dodatkowe cięcie jeżyn. Gdy pędy osiągną wysokość około 2 m, usuwa się ich wierzchołek. Dzięki temu zabiegowi krzew lepiej się rozgałęzi. Warto także skracać pędy boczne, dzięki czemu roślina tworzy więcej pędów owoconośnych. Nie można lekceważyć chorych pędów. Usuwamy je w ramach cięcia fitosanitarnego, co ogranicza występowanie chorób grzybowych.

Źródła: Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Metodyka integrowanej produkcji jeżyny bezkolcowej (luty 2020), Małopolski ODR