Kiedy wyrywać buraki ćwikłowe i jak je przechowywać na zimę? Praktyczne wskazówki na jesień i ważne terminy

Buraki ćwikłowe należą do najpopularniejszych warzyw uprawianych zarówno na plantacjach rolniczych (w 2023 roku zajmują ponad 7,1 tys. hektarów), jak i na działkach czy w przydomowych ogródkach. Wchodzimy w okres jesiennych zbiorów, dlatego podpowiadamy, kiedy wyrwać nasze buraki z gruntu.

Termin zbioru buraczków jest uzależniony od ich przeznaczenia, a ono wiąże się z doborem odpowiedniej odmiany.

Buraki na botwinkę, na straganach sprzedawaną w pęczkach, zbiera się stopniowo od czerwca do lipca. Wówczas średnica korzenia ma około 2 cm. Te buraki, które uprawiamy do bezpośredniego spożycia, zbieramy latem już bez liści, ponieważ interesuje nas część korzeniowa (średnia 4-10 cm).

Co z terminem zbioru buraczków ćwikłowych przeznaczonych do przetworów? Zbiera się je pod koniec wrześni. Jeśli część buraków chcemy przeznaczyć do przechowywania przez kolejne tygodnie i miesiące, zbiór prowadzimy na przełomie września i października, zanim nadejdą jesienne chłody.

Odmiany uprawianych buraków ćwikłowych różnią się miedzy sobą zawartością barwników czerwonych i żółtych (betaniny), kształtem korzenia (kuliste, spłaszczone, walcowate), długością okresu wegetacyjnego (wczesne 90 - 110 dni, późne 110 - 130 dni) oraz przeznaczeniem, wskazuje w swoim opracowaniu Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

W przydomowych ogródkach i na działkach zbiór prowadzimy na ogół ręcznie, obcinając krótko liście. Ważne, by zabrać się na odcięcie liści bezpośrednio po wykopaniu korzeni, żeby chronić buraczki przed gwałtownym więdnięciem. Korzeń palowy przycinamy tylko wtedy, gdy został on uszkodzony w czasie zbioru.

Optymalna temperatura przechowywania buraków to według różnych źródeł od 1 do 4 stopni Celsjusza, a wilgotność względna powietrza ok. 95 proc. Przy zachowaniu takich warunków buraki mogą przetrwać nawet 8 miesięcy.

Natomiast, jeśli temperatura będzie bliska 0 stopni przez dłuższy okres, mogą pojawić się uszkodzenia w postaci czarnych plam. W przypadku wyższej temperatury intensywnie wyrastają liście, z kolei korzenie przechowywane w niskiej wilgotności powietrza więdną.

Dobrym miejscem przechowywania będzie nieogrzewana piwnica, garaż czy altanka. Aby warzywa przechowywane w skrzynkach czy wiadrach nie wysychały, zasyp je wilgotnym piaskiem. Czasem trzeba będzie go lekko zwilżyć, gdy zacznie przesychać. Więcej piszemy tu: Sposoby przechowywania warzyw korzeniowych.

Jeśli dopiero rozważasz uprawę buraczków, podpowiadamy za małopolskim ODR-em najlepsze terminy siewu:

• bezpośrednie spożycie latem i jesienią wysiew koniec kwietnia i maj,
• przetwórstwo (konserwowanie w całości) wysiew w maju lub pierwszej połowie lipca,
• długie przechowywanie wysiew od drugiej połowy maja do połowy czerwca.

Buraki nie są wymagające w uprawie. Wystarczy pamiętać o podlewaniu, zwłaszcza od wschodów do wykształcenia 2-3 liści. Innym ważnym zabiegiem będzie przerzedzanie (2–4 cm odległości między roślinami) oraz odchwaszczanie.

W później etapie rozwoju buraki dzięki rozwiniętemu systemowi korzeniowemu dobrze znoszą krótkotrwałe okresy suszy.

Źródła: Małopolski ODR, PIORIN