KRUS blisko rolnika. Wywiad z dr Aleksandrą Hadzik, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

Wywiad z dr Aleksandrą Hadzik, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

Pani Prezes, z przyjemnością gościmy Panią na łamach portalu strefaagro.pl

– Bardzo dziękuję za zaproszenie. Cieszę się, że w ten sposób mogę spotkać się z Państwa czytelnikami - internautami, wśród których jest wielu rolników ubezpieczonych w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Spotykamy się pod koniec trudnego roku, trudnego pod wieloma względami, ale najbardziej z uwagi na wojnę na Ukrainie. Nasze bezpieczeństwo na wielu płaszczyznach zostało zachwiane, z niepokojem patrzymy w przyszłość. A jaki to był rok dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego?

– Ten rok był rzeczywiście trudny dla nas wszystkich. Mówię „nas”, ponieważ wszyscy, bez względu na to, gdzie mieszkamy, ile mamy lat, czym się zawodowo zajmujemy, odczuwamy tragiczne skutki wojny na Ukrainie i mierzymy się z nimi zarówno na poziomie globalnym, krajowym, jak i osobistym. Dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jako instytucji realizującej zadania z zakresu zabezpieczenia społecznego rolników, szczególnie ważny jest los i dobrostan polskich rolników. I w tym obszarze, w tym jakże ważnym czasie, wspieramy rząd oraz instytucje rolnicze do tego powołane. Silna Wieś to Silna Polska. Jesteśmy wdzięczni polskim rolnikom za ich ciężką pracę, za to, że są gwarantem bezpieczeństwa żywnościowego naszego kraju. Cieszy mnie, że otrzymują tutaj zasłużone wsparcie.

Sama Kasa, w mijającym roku, bez zakłóceń realizowała swoje ustawowe zadania. Po czasie pandemii, gdzie zgodnie z obowiązującymi obostrzeniami musieliśmy przez pewien czas ograniczyć kontakt bezpośredni z rolnikami, wróciliśmy do normalnego trybu pracy. Wiemy, że nasi beneficjenci takiego kontaktu oczekują. Z drugiej strony pandemia pokazała nam rolę cyfrowych usług. W tym zakresie oferujemy rolnikom portal eKRUS. Link do platformy znajduje się na naszej stronie internetowej www.krus.gov.pl. Serdecznie zapraszam do założenia indywidualnego konta na eKRUS i skorzystania z funkcjonalności tego narzędzia internetowego.

Miniony rok to też czas zmian w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Do naszej redakcji docierały pytania od czytelników o zakres nowych regulacji. Czy może Pani krótko podsumować, co się zmieniło?

– Najbardziej oczekiwana przez rolników zmiana to prawo do wypłaty emerytury rolniczej w pełnej wysokości, bez konieczności zbywania gospodarstwa rolnego. Oznacza to, że rolnicy mogą pracować i jednocześnie otrzymywać swoją emeryturę rolniczą tak samo, jak dzieje się to w przypadku emerytów pobierających świadczenie z ZUS. Rolnik emeryt nie musi wyzbywać się gospodarstwa rolnego, jak miało to miejsce dotychczas, żeby mieć prawo do wypłaty emerytury rolniczej w pełnej wysokości. Ustawa rozszerzyła też katalog osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników. Dotyczy to rolników i domowników, którzy podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie z mocy ustawy – czyli prowadzą działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny produkcji rolnej - obecnie mogą oni nadal podlegać temu ubezpieczeniu, pomimo objęcia ich ubezpieczeniem społecznym w ZUS z tytułów pobierania świadczenia integracyjnego lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu albo przygotowania zawodowego dorosłych, pobierania stypendium w okresie odbywania studiów podyplomowych czy pełnienia czynnej służby wojskowej jako żołnierz niezawodowy lub odbywania służby zastępczej.

Ponadto już od 1 stycznia 2023 roku Kasa będzie mogła kierować na rehabilitację leczniczą także osoby uprawnione do emerytury rolniczej – do tej pory z tego świadczenia mogły korzystać jedynie osoby objęte ubezpieczeniem społecznym. Turnus rehabilitacyjny dla tych osób będzie trwał 21 dni. Jest jeszcze drugie rozwiązanie, które pozwoli Kasie w 2023 roku na kierowanie do Centrów Rehabilitacji Rolników, na tzw. turnusy regeneracyjne, ubezpieczonych opiekunów osób niepełnosprawnych. Opieka nad osobami niepełnosprawnymi wymaga ogromnego zaangażowania oraz wysiłku, dlatego celem tych 7-dniowych turnusów ma być poprawa kondycji psychofizycznej i jakości życia także opiekunów. Mam nadzieję, że z tej możliwości skorzysta jak najwięcej uprawnionych osób.

Zmian w ustawie jest więcej, nie sposób o nich wszystkich teraz opowiedzieć, ale chcę podkreślić, że są to bardzo korzystne zmiany dla rolników, o które postulowały środowiska rolnicze, a także sami rolnicy.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego bardzo prężnie działa w zakresie prewencji wypadkowej. Widzimy, że są to często szkolenia, spotkania z rolnikami, pokazy bezpiecznego sprzętu i narzędzi używanych przy pracy w gospodarstwach rolnych. Są to również liczne konkursy, adresowane do różnych grup wiekowych z terenu całej Polski. Czy te działania przynoszą zamierzone efekty?

– Bezpieczeństwo pracy w rolnictwie to jedno z priorytetowych zadań KRUS. Od początku swojej działalności Kasa kładzie duży nacisk na działania prewencyjne , które mają prowadzić do zmniejszenia liczby wypadków w gospodarstwach rolnych. Czy działania te przynoszą efekty? Wystarczy spojrzeć na liczby: na początku lat dziewięćdziesiątych liczba zgłaszanych wypadków do KRUS wynosiła 66 tys. - obecnie jest ich ponad 80% mniej. To pokazuje, jak wiele w dziedzinie bezpieczeństwa pracy w rolnictwie robimy. Rzeczywiście - ta działalność to między innymi bezpośrednie spotkania z rolnikami, szkolenia, pokazy bhp, a także ogólnopolskie konkursy, takie jak Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne dla właścicieli gospodarstw rolnych, Konkurs Plastyczny dla Dzieci „Bezpiecznie na wsi”, Konkurs dla Dzieci na Rymowankę o Bezpieczeństwie w Gospodarstwie Rolnym, czy konkurs filmowy dla młodzieży „Moja Wizja Zero”, promujący międzynarodową strategię prewencji w dziedzinie bezpieczeństwa pracy. Finał tego ostatniego konkursu jeszcze przed nami. 16 grudnia w Warszawie spotkamy się z młodymi twórcami z całej Polski i obejrzymy zwycięskie filmy.

Informacje o bieżących – regionalnych i lokalnych działaniach prewencyjnych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego można znaleźć na stronie internetowej Kasy, w kalendarzu wydarzeń prewencyjnych ( wydarzenia-prewencyjne.krus.gov.pl ). Poprzez kalendarz każdy może samodzielnie odszukać te wydarzenia, które są organizowane przez Kasę w jego najbliższej okolicy, do czego wszystkich rolników serdecznie zachęcam.

Czym jest wspomniana przez Panią międzynarodowa strategia „Wizja Zero”?

– Wizja Zero jest strategią prewencji w dziedzinie bezpieczeństwa pracy, opracowaną przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Zabezpieczenia Społecznego – ISSA (ang. International Social Security Association). KRUS od początku swojego istnienia jest członkiem ISSA. Głównym celem tej strategii w sektorze rolniczym jest zmniejszanie wypadków przy pracy i chorób zawodowych, co wiąże się ze stworzeniem lepszych warunków pracy i poprawą zdrowia rolników. Strategia „Wizja Zero” opiera się na przekonaniu, że wypadki przy pracy i choroby zawodowe można wyeliminować, jeśli zastosuje się odpowiednią strategię prewencji. Innowacyjne zaś w strategii jest to, że zwraca ona uwagę na trzy wymiary pracy człowieka: bezpieczeństwo, zdrowie i dobrostan. I o ile dotychczasowe działania prewencyjne koncentrowały się na kwestiach zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia, o tyle „Wizja Zero” uzupełnia te dwa filary o niedoceniany, czasami nawet zapominany, element, jakim jest dobrostan człowieka, który, co potwierdzają wyniki badań, ma ogromny wpływ na występowanie wypadków przy pracy.

Życzę zatem zrealizowania tego szczytnego celu, jakim jest zero wypadków i zero chorób zawodowych w rolnictwie. Czy oprócz wspomnianej strategii, w jakiś innych obszarach Kasa podejmuje współpracę z organizacjami, instytucjami międzynarodowymi?

– Rolnictwo w różnych krajach ma swoją specyfikę, ale też i różne wypracowane metody prowadzenia rolniczych ubezpieczeń społecznych. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego od początku swojej działalności podejmowała liczne inicjatywy na rzecz współpracy z zagranicznymi instytucjami i organizacjami ubezpieczeniowymi w Europie i na świecie. Należymy do międzynarodowych struktur zabezpieczenia społecznego, co umożliwia zawieranie umów dotyczących zabezpieczenia społecznego osobom pracującym nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach. Dwustronne umowy regulują chociażby sprawy związane z przyznawaniem i wypłatą świadczeń emerytalno-rentowych. Cieszę się również, że od wielu lat możemy wnosić także swój wkład w rozwój i wymianę doświadczeń w zakresie metod BHP w rolnictwie, przewodnicząc Międzynarodowej Sekcji ISSA ds. Prewencji w Rolnictwie.

Za nami w tym roku wiele ważnych wydarzeń międzynarodowych, m.in. 40. Międzynarodowe Kolokwium Międzynarodowej Sekcji ISSA ds. Prewencji w Rolnictwie Bezpieczeństwo i higiena pracy w rozwoju rolnictwa w Rzymie, Międzynarodowa Konferencja Europejskiej Sieci Rolniczych Systemów Zabezpieczenia Społecznego (ENASP) Rolnictwo z perspektywy młodych w Berlinie, Światowe Forum Zabezpieczenia Społecznego Zabezpieczenie społeczne dla prężnych i zintegrowanych społeczeństw w Marrakeszu, w których Kasa brała czynny udział. Wierzę, że dzięki temu głos Polski za granicą w obszarze zabezpieczenia społecznego rolników jest dobrze słyszalny i ma znaczenie.

Pani Prezes, czego można życzyć Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 2023 rok i kolejne lata?

– Przede wszystkim chciałam złożyć rolnikom oraz wszystkim odwiedzającym portal strefaagro.pl życzenia bezpiecznych, zdrowych, pełnych miłości i radości Świąt Bożego Narodzenia, spędzonych w gronie rodziny i przyjaciół. Niech nadchodzący Nowy Rok będzie czasem pokoju i przyniesie Państwu pomyślność we wszystkich ważnych sprawach.

A Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego myślę, że można życzyć przede wszystkim zadowolenia rolników z jakości świadczonych przez Kasę usług, dalszego rozwoju w obszarze e-administracji, satysfakcji pracowników z wykonywanej przez nich pracy oraz dobrych, spokojnych czasów, ale tego można życzyć nam wszystkim.

Dziękuję Pani Prezes za rozmowę