Spis treści
- Lista tradycyjnych potraw wigilijnych z polskich regionów
- Tradycyjne pierniki według regionalnych przepisów
- Przepisy na tradycyjne regionalne potrawy wigilijne
- Wigilijny groch z kapustą (Kujawsko-Pomorskie)
- Wigilijna zupa z suszonych śliwek
- Kapusta wigilijna po Pysznicku (Podkarpackie)
- Kwas wigilijny (Podkarpackie)
- Jaglaki, czyli gołąbki z kaszy jaglanej i kapusty kiszonej (Mazowieckie)
Na kujawskiej wieczerzy wigilijnej dominowały potrawy z suszonych grzybów. Dodawano je do barszczu, stanowiły składnik farszu do uszek i do pierogów z kapustą i grzybami. W niektórych rejonach Kujaw przyrządzano je jako oddzielną potrawę, na różne sposoby. Jednym z głównych składników postnych dań jest również kapusta.
Ten i inne regiony mają swoje tradycyjne świąteczne potrawy na wigilię i święta Bożego Narodzenia. Są wśród nich dania postne i pyszne ciasta.
Lista tradycyjnych potraw wigilijnych z polskich regionów
Skomponowaliśmy przykładową listę, którą można zainspirować się w poszukiwaniu tradycyjnych smaków, jakie tworzyły nasze babcie.
- Dolnośląskie - miodowe pierniczki z Przemkowa
- Kujawsko-Pomorskie - wigilijna zupa z suszonych śliwek, pierogi z kapustą kiszoną i ziemniakami, kluski z makiem
- Lubelskie - karp w śmietanie po poniatowsku, makowiec lubartowski, piernik lubelski, kapusta z grochem i śmietaną z Gorzkowa
- Podkarpackie - kapusta wigilijna po Pysznicku, barszcz kwaszony z buraka ćwikłowego
- Mazowieckie - jaglaki (gołąbki z kaszy jaglanej i kapusty kiszonej), kapusta z grochem z Radziwiłłowa
- Wielkopolskie - barszcz czerwony czysty na wywarze grzybowym, piernik z Krzywinia – figurka Św. Mikołaja
- Podlaskie - makowiec z Ejszeryszek
- Pomorskie - gołąbki z pęczaku z grzybami, kapuśniaczki żuławskie - delikatne drożdżowe bułeczki z nadzieniem kapuściano-grzybowym, piernik z kamionki, kociewska polewka owocowo‑grzybowa
- Opolskie - Mołcka – potrawa wigilijna z suszonych owoców, miodu i piernika, gołąbki z kaszy gryczanej i ziemniaków
Wymienione potrawy widnieją na Liście produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Tradycyjne pierniki według regionalnych przepisów
Na Dolnośląskiej Liście Produktów Tradycyjnych znajdują się miodowe pierniczki z Przemkowa. Oprócz miodu, do wypieku pierników używana jest dobrej jakości mąka, masło, jaja, sól oraz przygotowywana w odpowiednich proporcjach przyprawa korzenna, na którą składa się: pieprz, goździki, cynamon, imbir, kardamon, gałka muszkatołowa. Do dekorowania pierników stosowany jest lukier przygotowywany z cukru pudru i soku z cytryny.
To też może Cię zainteresować
W Dolnośląskim zarejestrowano również pszenno-żytnie pierniki z Oleśnicy. Kujawsko-Pomorskie również ma piernikowe propozycje. To m.in.:
- pierniki w Torunia
- kujawskie pierniki z ziemniakami
- piernik na karmelu/Brukowiec kujawski
Przepisy na tradycyjne regionalne potrawy wigilijne
Kujawskie grzybki wigilijne
Ważne, by dzień przed Wigilią namoczyć suszone grzyby. Potem trzeba je ugotować do miękkości w tej samej wodzie, w której się moczyły. Następnie kroimy cebulę w kostkę i podsmażamy ją na maśle. Do cebuli dodajemy ugotowane grzyby oraz sól i pieprz do smaku. Smażymy do wytworzenia gęstego, zawiesistego sosu. Pod koniec smażenia można dodać śmietankę lub odrobinę mąki i jeszcze chwilę razem podsmażyć.
Wigilijny groch z kapustą (Kujawsko-Pomorskie)
Na Kujawach i Pałukach groch i kapustę przygotowywano oddzielnie. ½ kg kapusty kiszonej, krótko prużyć w garnku pod przykryciem z dodatkiem masła oraz ziela angielskiego i liścia laurowego. Dawniej powszechnym dodatkiem był olej lniany. ½ kg grochu uprzednio namoczonego gotować do miękkości z dodatkiem masła, soli i majeranku oraz pieprzu, także czosnku.
Wigilijna zupa z suszonych śliwek
Potrawa wigilijna, której nie może zabraknąć na stole to zupa, ale nie zawsze czerwony postny barszcz. oto inna możliwość - zupa z suszonych śliwek.
Śliwki płuczemy i moczymy w zimnej wodzie przez noc. Następnie gotujemy owoce w tej samej wodzie wraz z przyprawami np. goździkami. Kiedy śliwki zmiękną, wywar zaprawiamy śmietaną z mąką pszenną. Wigilijna zupa z suszonych śliwek najczęściej podawana jest z kluskami, oczywiście ręcznie robionymi.
Kapusta wigilijna po Pysznicku (Podkarpackie)
Rano w dzień Wigilii stawiano garnek z napęczniałym grochem na blasze do gotowania i gotowano do miękkości - w tej samej wodzie, w której był moczony. W osobnym garnku gotowano kapustę kiszoną. Następnie do garnka z kapustą wlewano zimną wodę i gotowano. Po niedługim czasie odlewano wodę i dodawano zimnej i ponownie gotowano do momentu, aż kapusta przestała być kwaśna.
To też może Cię zainteresować
W końcowej fazie gotowania do kapusty dodawano 4 garście jagieł (kaszy jaglanej) uprzednio wypłukanej i gotowano do miękkości. Do tak przygotowanej kapusty wlewano ugotowany groch razem z wodą, w której się gotował i wszystko gotowano powoli, mieszając od czasu do czasu, aby się nie przypaliło. Nieco później dodawano podsmażoną na maśle cebulę oraz wiejskiej śmietany. Na koniec doprawiano solą, pieprzem i podawano do stołu wigilijnego
Kwas wigilijny (Podkarpackie)
Do przygotowania kilku litrów kwasu wykorzystywano kilogram kiszonej kapusty, kasze jaglaną i suszone grzyby. Kapustę płukano, dzięki czemu uzyskiwano tzw. kwaśną wodę, w której następnie ją obgotowywano. Po upływie pół godziny dodawano kaszę. Wszystko razem gotowano do miękkości. W tym czasie przygotowywano także grzyby, które poprzedniego dnia zalewano wodą.
Po ugotowaniu odcedzano je, a następnie krojono w cienki paski i wraz z połową wywaru, dodawano do kwasu kapuścianego. Na końcu potrawę solono do smaku. Kwas podawano z ugotowanymi ziemniakami, okraszonymi cebulą i omaszczonymi olejem lnianym
Jaglaki, czyli gołąbki z kaszy jaglanej i kapusty kiszonej (Mazowieckie)
Zimą zamiast parzonych liści, wykorzystywano kiszone liście kapusty. W kolejnym etapie nakładano na nie farsz, który składał się z kaszy jaglanej. Do kaszy dodawano siekaną kiszoną kapustę, którą najpierw płukano (jeżeli zachodziła taka potrzeba - dodatkowo gotowano), a następnie dodawano pieprz, olej i cebulę.
Zwinięte jaglaki gotowano, duszono, smażono na oleju lub niekiedy pieczono w piecu. Dla większego zabezpieczenia związywano je nitką. Jak czytamy w zgłoszeniu na Listę produktów tradycyjnych, jaglaki były potrawą codzienną. Jednak nie mogło ich również zabraknąć na wigilijnym stole.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
- Dorota Gardias rozebrała się do naga przed obiektywem. Wygląda jak bogini! [zdjęcia]
- Tak w młodości wyglądała Magda Gessler. Była prawdziwą pięknością [zdjęcia]
- Popularna aktorka odsłania kulisy romansu z żonatym mężczyzną. Odważne wyznanie
- Znana dziennikarka nie wytrzymała. "Tym razem sprawę oddaję prawnikowi"
Polecane oferty
kup teraz

KitchenAid Artisan 5KSM125EMH MilkShake
Amerykański, wielofunkcyjny mikser planetarny 4,8L…
kup teraz

SMEG SMF02PKEU Pastelowy róż
Robot kuchenny Smeg SMF02PKEU, pastelowy różPromoc…
kup teraz

SMEG SMF03PKEU Pastelowy Róż
Rodzina produktówMikser planetarnyMoc (W)800...
kup teraz

SMEG SMF03PBEU Pastelowy błękit
Moc 800 W; Płynna regulacja prędkości; Misa o poje…
kup teraz

Clatronic KM 3709 szary
Robot kuchenny Clatronic KM 3709 1000W Robot kuche…
kup teraz

KitchenAid 5KSM185PSEGR Szary
Amerykański, wielofunkcyjny mikser planetarny 4,8L…
iPolitycznie - Robert Telus o rozwiązaniu problemu zboża - skrót