Nastroje w rolnictwie są najgorsze od 20 lat. Instytut SGH wskazuje na gwałtowne załamanie w IV kwartale 2021 roku

Instytut Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 4 razy w roku przygląda się nastrojom w rolnictwie. 9 grudnia naukowcy opublikowali informację sygnalną dotyczącą IV kwartału 2021 roku. Czytamy w nim, że "obecny poziom nastrojów w gospodarstwach rolnych jest najniższy od 20 lat".

Wartość wskaźnika koniunktury rolnej IRG SGH (IRGAGR) spadła w porównaniu z III kwartałem o 13,6 pkt, do wysokości -11,7 pkt. Jest niższa niż przed rokiem o 6,2 pkt. Na wynik składają się 2 główne mierzone parametry, oba wskaźniki w ostatnim kwartale obniżyły się:

• wskaźnik wyrównanych przychodów pieniężnych, o 7,1 pkt, do wysokości -8,6 pkt,
• wskaźnik zaufania, o 26,5 pkt, do poziomu -17,8 pkt.

Instytut podaje: "Wartości obu wskaźników są niższe niż rok temu o, odpowiednio: 1,6 i 15,4 pkt. Spadek przychodów o tej porze roku jest zjawiskiem typowym; średnia zmiana wartości wskaźnika wyrównanych przychodów pieniężnych w IV kwartale wynosi -1,7 pkt. Pogorszenie się koniunktury jest więc skutkiem przede wszystkim bardzo silnego załamania się nastrojów rolników".

Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH w krótkiej informacji sygnalnej nie podaje szczegółowych powodów takiego stanu. Śledząc branżę można zauważyć, że z jednej strony w bieżącym sezonie mamy do czynienia z wysokimi cenami zbóż (co przekłada się na drogie pasze), dobre ceny skupu mleka czy wołowiny.

Z drugiej strony są rekordowo drogie od wielu tygodni nawozy, paliwo, brakuje opłacalności hodowli świń, sektor wciąż jest nękany przez ASF. Swoje problemy mają producenci drobiu w postaci grypy ptaków. Do tego niepewność co do Zielonego Ładu i zmian, które wymusi na rolnictwie i inflacja, która podnosi koszty życia również rolników. I tak można wymieniać.

To największy spadek wartości wskaźnika zaufania w historii badania koniunktury rolnej, większy (o 3,1 pkt) od zanotowanego w II kwartale 2020 r. (będącego wynikiem wybuchu pandemii COVID-19), a obecny poziom nastrojów w gospodarstwach rolnych jest najniższy od 20 lat.

Pogorszenie się koniunktury w skali kwartału i roku jest powszechne, niezależne od typu gospodarstw rolnych; najsilniej odczuły je
gospodarstwa położone w makroregionie północnym (spadek wartości wskaźnika koniunktury o 17,6 pkt), o powierzchni 15-50 ha (o 15,5 pkt) oraz zajmujące się chowem i hodowlą zwierząt (o 20,8 pkt).

Według informacji, jakie uzyskali badacze, w IV kwartale 2021 roku "drastycznie spadły wydatki na zakup pasz treściwych, nawozów sztucznych i środków ochrony roślin, osiągając poziomy nienotowane o blisko dekady". Trudno się temu dziwić wobec rekordowo wysokich cen oraz problemów z dostępnością nawozów, które sygnalizowali rolnicy. Większość wstrzymała się z zakupami, czekając na obniżki cen.

Poziom nakładów inwestycyjnych jest najniższy od blisko 20 lat i niemal równy temu z drugiego kwartału 2020 r. Skłonność do finansowania produkcji z kredytu jest najniższa w historii badania. Przewidywania rolników dotyczące rozwoju sytuacji w kolejnym kwartale są bardzo pesymistyczne. W polskim rolnictwie panuje ogromna niepewność.

Ci, którzy mieli odłożony kapitał, inwestowali m.in. w sprzęt, o czym świadczą dobre wyniki sprzedaży np. ciągników rolniczych.

Źródło: Kolegium Analiz Ekonomicznych SGW