Niezwykły wpływ mokradeł i bagien na planetę. Dowiedz się, dlaczego są kluczowym elementem przyrody w Polsce

Justyna Madan
Justyna Madan
Mokradła i bagna są niezwykle ważne dla funkcjonowania naszego ekosystemu, dlatego trzeba o nie dbać, chronić i odnawiać.
Mokradła i bagna są niezwykle ważne dla funkcjonowania naszego ekosystemu, dlatego trzeba o nie dbać, chronić i odnawiać. pixabay.com
Ochrona bagien, torfowisk, rzek i jezior jest niezwykle ważna. Są to miejsca kluczowe dla przyrody. Musimy je chronić i odtwarzać, aby powstrzymać globalny kryzys klimatyczno-ekologiczny, ale jest to ważne również dla zapewnienia bezpiecznej przyszłości ludzi i trwałego dostępu do zasobów środowiska. Takie wnioski padły podczas konferencji Pakt dla Mokradeł, która odbyła się na Uniwersytecie Warszawskim. Naukowcy przypomnieli m.in. o znaczeniu tych systemów w kontekście funkcji strategicznych w zakresie obronności kraju.

Uczestnicy konferencji podkreślili, że ekosystemy mokradłowe, takie jak bagna, torfowiska, rzeki, jeziora, są kluczowym elementem przyrody, a ich ochrona i odtwarzanie są niezbędne dla powstrzymania globalnego kryzysu klimatyczno-ekologicznego, a także dla zapewnienia bezpiecznej przyszłości ludzi i trwałego dostępu do zasobów środowiska.

Niezwykły wpływ mokradeł i bagien na planetę

  1. Mokradła zajmowały ok. 18 proc. powierzchni Polski, ale niemal wszystkie, w efekcie degradacji, przestały spełniać niegdysiejsze funkcje ekosystemowe.
  2. Wskutek melioracji około 85 proc. torfowisk straciło cechy ekosystemów bagiennych, zmieniając się z pochłaniaczy dwutlenku węgla w źródła jego emisji do atmosfery.
  3. Około 80 proc. rzek ma, wskutek regulacji i dopływu zanieczyszczeń, znacząco pogorszony stan ekologiczny, co upośledziło ich zdolności samooczyszczania i zniszczyło różnorodność siedlisk.
  4. Stan lub potencjał ekologiczny ponad 80 proc. jezior jest gorszy niż dobry. Gatunki związane z mokradłami dominują w Polskich Czerwonych Księgach fauny i flory, należąc do najszybciej ginących.

– Mimo że dotychczasowe projekty odtwarzania mokradeł prowadzone w Polsce i za granicą dostarczyły niezbędnej wiedzy naukowej i technicznej, skala przestrzenna i liczba zrealizowanych projektów jest nieproporcjonalnie mała w stosunku do potrzeb – napisali uczestnicy konferencji w końcowej deklaracji.

Ochrona i restytucja mokradeł są coraz częściej przywoływane przez różne środowiska jako działania niezbędne dla:

  • przeciwdziałania suszom i powodziom,
  • ochrony jakości wód,
  • ograniczenia skutków zmian klimatu,
  • poprawy obronności kraju.

– Również nowe akty prawne Unii Europejskiej „Strategia bioróżnorodności” oraz „Prawo o przywracaniu przyrody” wymagają od nas natychmiastowego zwiększenia efektywności ochrony i restytucji mokradeł. Aby wdrożyć te plany, potrzebujemy dziś współpracy różnych środowisk ponad wszelkimi podziałami – podano w deklaracji udostępnionej przez dr hab. Wiktora Kotowskiego z UW, specjalisty w zakresie ekologii mokradeł oraz metod ich ochrony i restytucji przyrodniczej.

Uczestnicy konferencji „Pakt dla Mokradeł” wyrazili „potrzebę i wolę współdziałania na rzecz uznania ochrony i odtwarzania mokradeł za działania kluczowe dla adaptacji do zmian klimatu i ich ograniczania oraz powstrzymania wymierania gatunków, i wdrożenia adekwatnych działań w różnych sektorach polityki Państwa; współpracy naukowców różnych dziedzin i dyscyplin naukowych w planowaniu oraz realizacji ochrony i odtwarzania mokradeł, a także stworzenia systemu monitoringu ich stanu ekologicznego oraz oceny funkcji ekosystemowych”.

Niezbędna jest współpraca w różnych zakresach

Wskazano również na potrzebę współpracy między instytucjami administracji publicznej a naukowcami i praktykami ochrony przyrody, aby poprawić istniejące i wypracować nowe skuteczne instrumenty prawne, administracyjne i finansowe wspierające przyrodę mokradeł, a także stworzenia ram prawno-organizacyjnych wspomagających zaangażowanie sektora prywatnego w odtwarzanie mokradeł, a w szczególności restytucję zdegradowanych torfowisk w ramach kompensowania emisji gazów cieplarnianych.

Ich zdaniem konieczne jest również wypracowanie nowych zasad gospodarowania glebami torfowymi w sektorze rolniczym i leśnym, takich jak paludikultura, aby zminimalizować emisje gazów cieplarnianych i przywrócić utracone funkcje ekosystemowe, takie jak retencja i oczyszczanie wód, a także ograniczenie wydobycia i stosowania torfu w przemyśle ogrodniczym i innych sektorach.

Sygnatariusze dostrzegają potrzebę „rewizji dotychczasowego podejścia do formalnej ochrony mokradeł na obszarach chronionych w celu zwiększenia jej efektywności i zapobieżenia błędnym decyzjom administracyjnym, oraz objęcia skuteczną ochroną mokradeł dobrze zachowanych oraz opracowania i wdrożenia krajowego planu restytucji przyrodniczej mokradeł zdegradowanych w celu przywracania przyrody i odtwarzania utraconych usług ekosystemowych, w tym funkcji strategicznych w zakresie obronności kraju”.

Kolejną sprawą jest skuteczna i powszechna edukacja w zakresie roli mokradeł, a także potrzeb i metod ich odtwarzania. Zaapelowano o wzmocnienie współpracy międzynarodowej polskich naukowców, praktyków i decydentów w zakresie ochrony i przywracania mokradeł, w szczególności w zakresie ochrony transgranicznych obszarów bagiennych, takich jak region białorusko-ukraińsko-polskiego Polesia.

Źródło:

Święto sadów w Wierzchowicach

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaagro.pl Strefa Agro
Dodaj ogłoszenie