Tego mogłeś nie wiedzieć o kasztanach! Oto przesądy, w które wierzymy do dziś. Czym kasztany z parku różnią się od tych jadalnych?

Mówi się, że kasztanowiec przywędrował do Polski za sprawą króla Stefana Batorego. Drzewa wokół dworu miały chronić przed złem. Kwitnienie roślin rozpoczyna się wiosną, na przełomie kwietnia i maja, owoce w kolczastych łupinkach dojrzewają zaś w sierpniu i wrześniu. Gdy opadną wszystkie kule, liście zaczną brązowieć i także opadać.

Sezon na kasztany rozpoczął się na przełomie września i października. W domach pełnią one funkcję dekoracyjną, ozdabiają jesienne stroiki lub położone luzem wypełniają salonowe półki. Coraz chętniej docenia się walory smakowe kasztanów jadalnych.

Kasztany, które przynosimy z parku, nie nadają się do jedzenia. Ich spożycie może powodować problemy żołądkowe. Warto też uważać na psy podczas jesiennych spacerów – zjedzenie zbyt dużej ilości brązowych owoców może spowodować u nich poważne problemy zdrowotne. W przypadku odmiany zwyczajnej kasztanowca skuteczne mogą być jedynie wyciągi z kasztanów – stosuje się je przy żylakach lub hemoroidach. Mogą mieć też wpływ na łagodzenie wszelkich obrzęków, a walory zapachowe wykorzystuje się w kosmetyce.

W kuchni przybywa zwolenników walorów smakowych kasztanów. Trzeba jednak wiedzieć, że te, które zbieramy w każdym parku, różnią się od gatunku jadalnego. Spożywamy tylko owoce Castanea sativa, a nie popularnych w miejskiej przestrzeni Aesculus hippocastanum i Aesculus carnea. Kasztany jadalne najczęściej można spotkać na Pomorzu lub Dolnym Śląsku, zbiera się je na początku października.

Kasztany jadalne są źródłem węglowodanów, błonnika i wielu witamin. Dodają energii, wpływają korzystnie na układ krwionośny, regulują trawienie. Nie jada się ich na surowo, lecz dopiero po obróbce termicznej. Można je piec, smażyć, a nawet przetwarzać na mąkę. W smaku przypominają orzechy, lecz ich konsystencja jest bardziej zbita. Nie trzeba ich przyprawiać, świetnie smakują jako przekąska bez zbędnych dodatków.

- Przed włożeniem kasztanów do piekarnika, nacinamy więc każdego u góry ostrym nożykiem, tworząc „x”. Piekarnik rozgrzewamy do 180 stopni i wkładamy do niego kasztany, rozłożone na blasze. Po około 10-15 minutach możemy zaobserwować, że skorupki pękają. W międzyczasie warto parę razy potrząsnąć blachą. Gdy wszystkie sztuki będą otwarte, wyjmujemy kasztany, obieramy ze skorupek i konsumujemy. Wydobyty miąższ można jeść bez żadnych dodatków lub z solą, a także z miodem - czytamy na stronie ŚODR Modliszewice.

Kto z nas choć raz nie miał w kieszeni płaszcza błyszczącej brązowej kulki? Nasze babki wierzyły, że posiadanie kasztanów zbiera złą energię, łagodzi stres. W niektórych domach do dziś panuje przekonanie, że w okresie jesiennym kasztan na szczęście musi być. Taki „amulet” co jakiś czas się wymienia, aby nowy miał pojemność na gromadzenie wszelkich niepowodzeń.

Podobnie wierzy się w moc kasztanów rozłożonych wokół sprzętów elektronicznych. Przyjęło się, że działają one jako naturalny pochłaniacz promieniowania elektromagnetycznego. Choć nie ma na to dowodów w nauce, ta teoria praktykowana jest w wielu polskich domach. Kulki swobodnie rozkłada się przy telewizorach lub komputerach. Przeciwnicy z nutą ironii obalają ten mit, twierdząc, że promieniowanie jest praktycznie wszędzie i nie zniweluje go nawet kosz pełen jesiennych darów natury.

Brązowe kulki można też znaleźć pod poduszką lub we wnętrzu kanapy. Ma to przynieść ukojenie i spokojny sen. Nie brakuje przeciwników tego przesądu. O ile dla niektórych kasztany pod łóżkiem są wybawieniem, dla niektórych stanowią zmorę. Zdarzają się opinie, że nadmiar owoców powoduje bóle głowy, migreny i obniżoną koncentrację.

W krajach Zachodu kasztany mają działać jako odstraszacz na pająki. Insekty w większości reagują na intensywne zapachy, m.in. octu, cytryny czy cynamonu. Kasztany na ich drodze nie stanowią większej przeszkody, chyba że zostaną przepołowione i rozstawione w dużej ilości, wtedy jest szansa, że aromat podziała na nie zniechęcająco. Co ważne, zbiory muszą być świeże. Wysuszone owoce nie zdadzą się w walce ze stawonogami.