Temat pieniędzy dla gospodarstw od 2023 roku budzi duże emocje wśród rolników

Lucyna Talaśka-Klich
Lucyna Talaśka-Klich
Zainteresowanie panelem było tak duże, że dla niektórych osób zabrakło miejsc siedzących
Zainteresowanie panelem było tak duże, że dla niektórych osób zabrakło miejsc siedzących Przemysław Popowski
Panel na temat pieniędzy dla gospodarstw rolnych od 2023 roku, wzbudził największe zainteresowanie naszych uczestników. Tak duże, że dla niektórych osób zabrakło krzeseł.

“Pieniądze dla gospodarstw rolnych na rozwój obszarów wiejskich do roku 2028, czyli Krajowy Plan Strategiczny. Czy ekoschematy wpłyną na poprawę konkurencyjności naszych gospodarstw? Wybrane działania wspierające gospodarstwa rolne.” - to temat panelu merytorycznego, który wzbudził ogromne zainteresowanie uczestników Forum Rolniczego “Gazety Pomorskiej”, które odbyło się 26 listopada.

Rolnicy potrzebują tych informacji, by móc zaplanować prace w gospodarstwach

W sali, w której było sto miejsc siedzących, niektórzy zdecydowali się wysłuchać naszych prelegentów nawet na stojąco.

- Bo temat jest bardzo ważny – powiedział jeden z rolników. - Potrzebujemy tych informacji, musimy zaplanować prace w swoich gospodarstwach, a wciąż wiemy niewiele.

Prelegentami w tym panelu byli: Magdalena Nowicka, zastępca dyr. w Departamencie Płatności Bezpośrednich resortu rolnictwa, Jolanta Sobecka, dyr. Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARiMR i Łukasz Piotrowski, ekspert z Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

To też może Cię zainteresować

Po wysłuchaniu prelegentów uczestnicy zadawali pytania, przekazywali uwagi, wskazywali na potrzebę pewnych zmian. Wszak gospodarze chcą w jak największym stopniu skorzystać z unijnych dopłat.

Wicedyrektor Magdalena Nowicka podziękowała rolników za uwagi, przekaże je do resortu.

Z kolei dyrektor Jolanta Sobecka mówiła o tym w jaki sposób rolnicy będą mogli wnioskować o te pieniądze i zapewniła, że rolnicy mogą liczyć na pomoc pracowników ARiMR.

To też może Cię zainteresować

Wiele ważnych informacji przekazał także Łukasz Piotrowski z Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Ekoschematy i inne zmiany ważne dla gospodarzy

Łukasz Piotrowski z KPODR nieco wcześniej odpowiadał na pytania dotyczące zmian w mechanizmach wsparcia bezpośredniego dochodów gospodarstw w latach 2023 -2027. Zamieściliśmy je na łamach listopadowej, kujawsko – pomorskiej Strefy Agro:

- Czym są ekoschematy?
Ekoschematy to całkowicie nowy, prośrodowiskowy element wsparcia bezpośredniego gospodarstw rolniczych. Jego wdrożenie jest obowiązkowe dla Państw Członkowskich UE co jednak nie przekłada się na obowiązek ciążący na rolnikach. W przypadku rolników wdrażanie płatnych rocznych zobowiązań jest dobrowolne i następować będzie corocznie podczas składania wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich. Głównym celem wdrażania Ekoschematów jest realizacja celów środowiskowych i klimatycznych WPR w zakresie ochrony gleby, wód, klimatu, dobrostanu zwierząt oraz różnorodności biologicznej.

- Czy warunki dotyczące ekoschematów musi spełnić każdy rolnik?
Ekoschematy nie są elementem obowiązkowym dla rolników aplikujących o płatności bezpośrednie. Oczywiście ich realizacja bądź jej brak w gospodarstwie będzie odczuwalna finansowo. Od 2023 roku nie będzie realizowana płatność za zazielenianie, w związku z czym utrzymanie płatności bezpośrednich na dotychczasowym lub wyższym poziomie będzie wymagało dodatkowego zaangażowania. Ekoschematy ze względu na charakter zobowiązań stanowić będą element analogiczny do dotychczasowych programów rolnośrodowiskowo-klimatycznych (których zakres w nowej perspektywie będzie znacznie węższy).

- Jakie są podstawowe warunki dotyczące przystąpienia do ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”?
Pod względem zakresu zobowiązań można odnaleźć w ekoschemacie „Rolnictwo węglowe…” liczne analogie do programu rolnośrodowiskowo-klimatycznego, zwłaszcza zakresie pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone oraz pakietu 2. Ochrona gleb i wód. Jest to bardzo rozbudowany pakiet, w skład którego wchodzą liczne praktyki, których dobór będzie uzależniony od decyzji rolnika. Każda z praktyk charakteryzuje się odrębnymi wymogami i zasadami jej wdrażania w gospodarstwie. Do każdej z praktyk przypisana została odpowiednia liczba punktów. Wartości punktów odpowiadają wysokości stawek wyliczonych przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej na podstawie rachunku utraconych dochodów, poniesionych kosztów i dodatkowych korzyści (1 pkt odpowiada ok 100 zł). Warunkiem przystąpienia do ekoschematu jest uzyskanie co najmniej takiej liczby punktów (minimalna liczba), która odpowiada równowartości punktów jaką rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji na co najmniej 25% powierzchni użytków rolnych najwyżej punktowanej praktyki. Uzyskanie minimalnej liczby punktów możliwe jest za pomocą co najmniej jednej lub dowolnej liczby praktyk.

- Jakie są założenia dotyczące zróżnicowania struktury upraw w „Rolnictwie węglowym…”?
Praktyki dotyczące zróżnicowanej struktury upraw w ekoschemacie „Rolnictwo węglowe ...” zakładają uprawę co najmniej 3 różnych upraw na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym jednocześnie spełnione są warunki:
• udział głównej uprawy w strukturze zasiewów nie przekracza 65% i udział najmniejszej uprawy, nie może być mniejszy niż 10%,
• co najmniej 20% w strukturze zasiewów stanowią: uprawy gatunków roślin mających pozytywny wpływ na bilans glebowej materii organicznej (m.in. bobowate) oraz
• udział łącznie zbóż i rzepaku w strukturze zasiewów nie przekracza 65%, oraz
• udział upraw mających ujemny wpływ na bilans materii organicznej (m.in.: okopowe) nie przekracza 30%.

- Wymieszanie obornika na gruntach ornych - w jakim czasie trzeba spełnić ten warunek i jak go udokumentować?
Realizacja dodatkowo „płatnej” praktyki wymieszania obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji w ramach ekoschematu „Rolnictwo węglowe…” ma za zadanie ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery. Potwierdzenie realizacji tej praktyki zgodnie z założeniami Planu Strategicznego Wspólnej Polityki rolnej na lata 2023-2027 będzie odbywało się za pomocą tzw. zdjęcia geotagowanego wykonanego przy wykorzystaniu dedykowanej aplikacji udostępnionej przez ARiMR.

- Na jakie wsparcie dochodów mogą liczyć plantatorzy buraków cukrowych i ziemniaków skrobiowych?
Zasady wsparcia związanego z produkcją buraków cukrowych i ziemniaków skrobiowych będą analogiczne do stosowanych obecnie. Wymagane będzie zawarcie umowy kontraktacyjnej dotyczącej produkcji oraz prowadzenie uprawy w roku ubiegania się o płatność. Płatność będzie przysługiwała do powierzchni nie większej niż powierzchnia zadeklarowana we wniosku o przyznanie płatności oraz nie większej niż powierzchnia objęta kontraktacją. W przypadku buraków cukrowych budżet działania to około 74 mln EUR/rok, co przekłada się na średnią szacunkową stawkę na poziomie 301 EUR/ha. W przypadku Ziemniaków skrobiowych budżet działania to około 9 mln EUR/rok, co przekłada się na średnią szacunkową stawkę na poziomie 249 EUR/ha.

- Czy będą dodatkowe dopłaty dla młodych rolników?
W nowej perspektywie finansowej przewidziano kontynuację wsparcia dochodów dla młodych rolników (płatności dla młodych rolników). Płatność ta nie będzie ograniczona limitem powierzchniowym co stanowi pozytywną zmianę w stosunku do obecnej, która przyznawana była maksymalnie do 50 ha. Wymogi kwalifikowalności zostały określone jako:
• maksymalny wiek wnioskodawcy do 40 lat w pierwszym roku złożenia wniosku o przyznanie tej płatności
• rozpoczęcie działalności nie wcześniej niż 5 lat przed złożeniem wniosku;
• posiadanie wykształcenia na poziomie ponadpodstawowym lub posiadania 3 letniego stażu pracy w rolnictwie.
Budżet działania to około 38 mln EUR/rok,co przekłada się na średnią szacunkową stawkę na poziomie ok. 60 EUR/ha.

- Czy kukurydza, która może być wykorzystana zarówno na kiszonkę jak i na ziarno, będzie zaliczana tylko do zbóż?
W zakresie normy GAEC 7 za odrębną uprawę uznaje się:
• rodzaj w klasyfikacji botanicznej upraw.
W zakresie praktyk dotyczących zróżnicowanej struktury upraw w ekoschemacie „Rolnictwo węglowe ...” za odrębną uprawę uznaje się uprawę zgodnie z definicją określoną w ramach normy DKR 7 (GAEC7).
Wiele wskazuje zatem na to, że podobnie jak jest to obecnie kukurydza będzie zaliczana do zbóż, jednak nie sposób potwierdzić tego jednoznacznie do czasu, gdy opublikowane zostaną szczegółowe przepisy wykonawcze.

- Jakie gatunki zwierząt obejmuje ekoschemat dotyczą „Dobrostan zwierząt”.
Wsparcie dotyczące „Dobrostanu zwierząt” związane będzie z realizacją zobowiązań w zakresie dobrostanu zwierząt, które wykraczają ponad obowiązkowe normy wynikające z powszechnie obowiązującego prawa. Wsparcie ma na celu zrekompensowanie dodatkowych poniesionych kosztów i utraconych dochodów w wyniku wprowadzenia praktyk hodowlanych związanych z podwyższonym dobrostanem zwierząt.

Ekoschemat będzie kontynuacją wsparcia dla gatunków/grup zwierząt objętych działaniem Dobrostan zwierząt PROW 2014 2020 tj.: trzody chlewnej (lochy i tuczniki); bydła (krowy mleczne, krowy mamki); owiec.

W ramach ekoschematu nastąpi rozszerzenie wsparcia o: kury nioski, kurczęta brojlery, indyki mięsne, konie, bydło opasowe i kozy.

- Proszę podać minimalne wymagania dotyczące ekoschematu „Biologiczna ochrona upraw”.

Interwencja polega na zastosowaniu na danej uprawie środka ochrony roślin zawierającego mikroorganizmy jako substancje czynne. Preparaty mikrobiologiczne muszą być zarejestrowane jako środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wykonanie zabiegu preparatem biologicznym wyeliminuje konieczność wykonania zabiegu chemicznego. Zabieg chemicznym środkiem ochrony będzie dopuszczony tylko w ostateczności, gdy nie będzie możliwa eliminacja patogenów poprzez preparaty mikrobiologiczne. Szczegóły dotyczące możliwości stosowania ochrony chemicznej zostaną określone na poziomie krajowych aktów prawnych.

- Do każdej z praktyk przypisana została odpowiednia liczba punktów. Jak to przełoży się na pieniądze dla rolników?
System punktowy zastosowano w ekoschemacie „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi” oraz w ekoschemacie „Dobrostan zwierząt”. Stosując znaczące uproszczenie logiczne można powiedzieć, że 1 uzyskany punkt odpowiada w przybliżeniu (szacunkowa wysokość wsparcia) kwocie 22,47 EUR co przekłada się na kwotę około 100 zł. W przypadku ekoschematów: obszary z roślinami miododajnymi, retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych, prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin, biologiczna ochrona upraw, wprowadzony jest obszarowy system wsparcia.

- Na co kujawsko-pomorscy rolnicy powinni zwrócić szczególną uwagę, by od 2023 roku otrzymywać jak najwyższe wsparcie?
W pierwszej kolejności na zapoznanie się ze zmianami i spełnienie wymogów „Warunkowości”. Na system warunkowości składają się wymogi podstawowe w zakresie zarządzania oraz normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska. Warunkowość stanowi połączenie dotychczasowej Wzajemnej Zgodności z nowymi normami dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska, a także integrację niektórych istniejących wymogów w zakresie zazieleniania. Spełnienie wymogów Warunkowości będzie stanowiło podstawę dla ubiegania się wszelkiego rodzaju wsparcia w pełnej wysokości. W zakresie doboru Ekoschematów decyzja będzie musiała być poprzedzona analizą struktury produkcji oraz możliwości i preferencji każdego gospodarstwa indywidualnie.

- Z czym rolnicy mogą mieć największy problem, szczególnie na początku? I gdzie mogą szukać pomocy?
Z pewnością w początkowej fazie problematycznym może być zapoznanie się w krótkim czasie z szerokim zakresem wdrażanych zmian dotyczących zarówno „Warunkowości”, zmian w systemie wsparcia bezpośredniego oraz nowego elementu jakim są „Ekoschematy”. Może to być dodatkowo kłopotliwe ze względu na przesunięcie wnioskowania o płatności w stosunku do okresu podejmowania decyzji gospodarczych o zasiewach. Zalecamy wszystkim rolnikom udział w organizowanych przez KPODR w Minikowie szkoleniach oraz do indywidualnych konsultacji z doradcami.

Najbliższe szkolenie pt. „Zmiany w mechanizmach wsparcia bezpośredniego dochodów gospodarstw rolniczych” odbędzie się 14.12.2022 roku i będzie realizowane w formie hybrydowej dostępnej stacjonarnie w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. L.Janty-Połczyńskiego oraz online na platformie ClickMeeting. Zapraszamy do rejestracji poprzez stronę internetową: www.kpodr.pl.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Temat pieniędzy dla gospodarstw od 2023 roku budzi duże emocje wśród rolników - Gazeta Pomorska