Termin siewu rzepaku w różnych rejonach Polski. Kiedy przypadają optymalne okresy?

Rzepak jest najważniejszą z upraw oleistych w Polsce. Zajmuje co roku ok. 1 mln hektarów (w ostatnich 3-4 latach).

Badania hodowlane nad rzepakiem dotyczą obecnie głównie plenności i jakości nasion. Te zalecane odmiany rzepaku dla poszczególnych województw co roku przygotowuje Centralny Ośrodek Badania Roślin Uprawnych.

Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych w jednym ze swoich materiałów wyjaśnia, że podnoszenie jakości nasion skupia się na zawartości tłuszczu i białka oraz takich cech użytkowych jak:

• odporność na choroby;
• wytrzymałość na warunki stresowe (np. okresy suszy, niskie temperatury);
• odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie nasion.

Uprawa rzepaku jest optymalna na glebach o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie. Najlepsze plony uzyskuje się na żyznych glebach kompleksów pszennych o wysokiej klasie bonitacyjnej (II-IIIb).

Przesunięcie siewu rzepaku wobec zalecanych terminów może mieć uzasadnienie w pogodzie. Rolnicy mogą „łapać” resztki wilgoci w glebie, gdy w prognozach na kolejne dni brak deszczu i siać wcześniej. Albo czekać, aż pole przeschnie, gdy panuje deszczowa pogoda i utrudnia siew.

Dwa lub trzy dni nie będą miały dużego znaczenia, jednak tydzień może sprawić, że rzepak straci możliwość w pełni prawidłowego rozwoju.

Poznaj optymalne terminy siewu rzepaku ozimego w Polsce.

Najwcześniejszy okres siewu przypada dla terenu województwa podlaskiego i wschodniej części warmińsko-mazurskiego, południowych rejonów podkarpackiego – początek, po 5 sierpnia.

Najpóźniej mogą siać rolnicy gospodarujący na terenie województw lubuskiego, dolnośląskiego czy wielkopolskiego i opolskiego – w drugiej połowie sierpnia.

Czym może skutkować siew wcześniejszy o 5–7 dni przed optymalnym terminem? Eksperci z Instytutu Ochrony Roślin wskazują, że sprzyja wydłużeniu łodyg, a nawet wytworzeniu kwiatostanów, w konsekwencji czego wzrasta ryzyko uszkodzeń mrozowych w okresie spoczynkowym.

To niejedyne ryzyko – wzrasta również presja ze strony szkodników – głównie śmietki, a także sprawców chorób, zwłaszcza suchej zgnilizny kapustnych. To z kolei zmusza rolników do intensyfikacji zabiegów ochrony roślin.

Także opóźnienie siewu o 5-7 dni ma swoje konsekwencje. Przyczynia się do słabszego rozwoju rzepaku i także skutkuje obniżeniem jego zdolności do przetrwania niekorzystnych warunków w czasie zimy oraz zwiększa ryzyko obniżenia plonu.

Nasiona rzepaku sieje się na głębokość 1,5–2 cm.

Płytkie przykrycie umożliwia szybkie wschody roślin zwłaszcza w warunkach dobrego uwilgotnienia gleby, co w następstwie ułatwia prowadzenie efektywnej ochrony chemicznej przy mniejszej ilości zabiegów przeprowadzonych przeciw szkodnikom atakującym młode rośliny rzepaku – wyjaśniają eksperci w Metodyce wydanej przez GIORiN.

Głębiej (3 cm) najeży siać tylko wtedy, gdy wierzchnia warstwa gleby jest przesuszona. Taki siew umożliwia lepsze podsiąkanie wody do strefy kiełkujących nasion i zwiększa szansę na uzyskanie wyrównanych wschodów.

Rzepak ozimy można wysiewać w:

• wąskiej rozstawie rzędów (12-15 cm),
• pośredniej (16-25 cm),
• szerokiej (30-40 cm).

Źródła:

• Metodyka Integrowanej Produkcji Rzepaku Ozimego, wydana przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, opracowana przez Instytut Ochrony Roślin – PIB (2023)
• Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych - odmiany rzepaku

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal Strefa Agro codziennie. Obserwuj Strefę Agro!