Tragedia na polu - wciągnięta przez maszynę ręka, porażenie prądem. Wypadki w rolnictwie w 2021

Na początek kilka przykładów, bo to one najlepiej działają na wyobraźnię. Listopad, województwo podlaskie. Maszyna wciągnęła rękę rolnika. W tym samym miesiącu policja informowała o zdarzeniu w województwie lubelskim. Rolnik pracował na polu ciągnikiem i glebogryzarką. 68-latek zmarł na skutek odniesionych obrażeń.

Wrzesień, województwo mazowieckie. KPP w Żyradowie: W środę tuż przed godziną 23 dyżurny komendy został poinformowany o wypadku, do którego miało dojść podczas wykonywania prac polowych.

Na polu pracowało 2 mężczyzn. 22-latek kierował kombajnem do zbioru kukurydzy, zaś drugi, 60-letni mężczyzna kierował ciągnikiem z przyczepą. Gdy kierowca ciągnika zauważył, że z maszyny 22-latka ulatnia się dym, ostrzegł go, a następnie widział, jak kierowca kombajnu ucieka z pojazdu, trzymając w ręku gaśnicę, opisywała policja.

Po chwili 60-latek podjechał bliżej, aby oświetlić zepsutą maszynę. Wtedy to zauważył, że za kombajnem leży drugi kierowca, a skrzynia ładunkowa maszyny dotyka linii energetycznych wysokiego napięcia. Natychmiast zaczął udzielać młodemu mężczyźnie pierwszej pomocy.
Po chwili na miejscu pojawiło się pogotowie energetyczne, które zabezpieczyło linię, straż pożarna, która zabezpieczała miejsce zdarzenia oraz pogotowie ratunkowe, z którego lekarz pomimo udzielanej pomocy poszkodowanemu stwierdził zgon mężczyzny, relacjonowała KPP w Żyrardowie.

Podkarpackie, kwiecień. 12-letni chłopiec pomagał przy sadzeniu ziemniaków, włożył dłoń do maszyny. "Policjanci ustalili, że 75-latek był trzeźwy, a ciągnik, którym kierował oraz sadzarka w dobrym stanie technicznym. Trwają czynności wyjaśniające szczegółowe przyczyny wypadku" - informowali podkarpaccy mundurowi. 

W 2020 roku rolnicy zgłosili do KRUS 10 974 wypadki, o 2 667 (19,6%) mniej niż w 2019 roku. Odnotowano 35 wypadków śmiertelnych, o 22 (38,6%) mniej niż w 2019 roku. Statystyki za 2021 rok najprawdopodobniej nie będą kontynuacją trendu spadkowego.

Dane za cały 2021 rok poznamy w styczniu, ale już po liczbie zgłoszeń w pierwszych trzech kwartałach widać wzrost. Od 1 stycznia do 30 września 2021 r. zgłoszono do KRUS 9 212 zdarzeń wypadkowych, o 529 (6,1%) więcej niż w analogicznym okresie 2020 roku.

W 3 kwartałach 2021 wypłatą jednorazowych odszkodowań zakończono postępowanie wobec 7 472 wypadków przy pracy rolniczej, w tym 30 ze skutkiem śmiertelnym. Odnotowano zwiększenie liczby decyzji przyznających odszkodowanie o 925 (14,1%) i zwiększenie o 6 (25,0%) liczby wypadków śmiertelnych w porównaniu do tego samego okresu ubiegłego roku, raportuje KRUS.

• 2011 - 25 772
• 2013 - 23 374
• 2015 - 20 154
• 2017 - 18 161
• 2018 - 15 295
• 2019 - 13 641
• 2020 - 10 974

Najczęściej do uszczerbku na zdrowiu dochodziło w 2021 (3 kwartały) wskutek wypadków z grup:

• upadek osób – 3 768 poszkodowanych (50,4% wypadków zakończonych przyznaniem jednorazowego odszkodowania w okresie sprawozdawczym);
• pochwycenie i uderzenie przez części ruchome maszyn i urządzeń – 927 poszkodowanych (12,4% wypadków);
• uderzenie, przygniecenie, pogryzienie przez zwierzęta – 880 poszkodowanych (11,8% wypadków);
• inne zdarzenia – 760 poszkodowanych (10,2% wypadków).

Czynników jest kilka. Wymienić należy świadomość rolników, poziom wykształcenia i nowszy, w pełni sprawny sprzęt służący im w pracy. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego czy Państwowa Inspekcja Pracy do lat prowadzą szereg działań prewencyjnych w tym zakresie.

Szkolenia i konkursu upowszechniają zasady ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym oraz wiedzę o zagrożeniach wypadkowych związanych z działalnością rolniczą.

KRUS na swojej stronie wskazuje: Na poprawę poziomu bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych ma również wpływ przejmowanie gospodarstw przez młodych, wykształconych i otwartych na zmiany rolników, co przyczyniło się do zaobserwowanych na wsi w ostatnich latach zmian w strukturze i wielkości gospodarstw rolnych, inwestowania środków unijnych w modernizację i rozbudowę gospodarstw, sięgania przez rolników po nowe technologie produkcji eliminujące zagrożenia wypadkowe.
Coraz więcej rolników ogranicza prace ręczne w gospodarstwie rolnym, zwiększa dbałość o ład, porządek i estetykę w obejściu, częściej stosuje właściwe ubranie i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej (okulary, rękawice, ochronniki słuchu, maski przeciwpyłowe, itd.).

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przypomina o obowiązku niezwłocznego zgłaszania wypadków przy pracy rolniczej.

O zaistnieniu takiego zdarzenia poszkodowany, rolnik, domownik lub inna osoba są zobowiązane zawiadomić Kasę bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia jego zaistnienia. Zgłoszenia można dokonać osobiście w siedzibach jednostek Kasy, telefonicznie, pocztą tradycyjną, a także elektroniczną i poprzez platformę ePUAP.

Ze zgłoszeniem wypadku nie należy czekać do zakończenia leczenia skutków nieszczęśliwego zdarzenia. KRUS przypomina, że niedopełnienie przez poszkodowanego lub rolnika obowiązku niezwłocznego zgłoszenia ocenia się przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadku oraz prawa do jednorazowego odszkodowania, a także że osoba poszkodowana lub inna zgłaszająca wypadek powinna w szczególności:

• zabezpieczyć w miarę możliwości miejsce i przedmioty związane z wypadkiem,
• udostępnić pracownikowi KRUS miejsce wypadku i przedmioty z nim związane,
• wskazać świadków wypadku,
• zgromadzić i dostarczyć posiadaną dokumentację leczenia,
• udzielić pełnej informacji i wszechstronnej pomocy pracownikowi KRUS, upoważnionemu do prowadzenia postępowania dowodowego w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku.

Rolnikom i ich pomocnikom życzymy, by 2022 rok był bezpieczny.