W górach królują oscypki, trwa sezon na owcze sery. Do kiedy można je kupić? Jak rozpoznać prawdziwe oscypki? Wyjaśniamy

Kto z nas nie słyszał o oscypkach? Od lat uchodzą one za góralski rarytas. Można się pokusić o stwierdzenie, że są one symbolem podhalańskich terenów. Małopolski oscypek został wpisany na ministerialną listę produktów tradycyjnych, ma też status Chronionej Nazwy Pochodzenia. Co ciekawe, tego typu ser wyrabia się tylko w dwóch regionach – na Śląsku i w Małopolsce. Cechuje go kształt osełki, stożka, wrzeciona o długości od 17 do 23 cm. Smak jest wyrazisty i lekko słonawy, a konsystencja twarda i elastyczna. Pasterski wyrób z owczego mleka ma kremowy kolor w środku, a ciemniejszy przy skórce.

W okresie wakacyjnym w regionach turystycznych, np. na zakopiańskich Krupówkach, nietrudno znaleźć stoiska z serami. Sprzedawcy kuszą oscypkami, oferują osełki, małe serki lub korbacze. Warto jednak wiedzieć, że prawdziwy oscypek musi spełniać pewne wymogi, a wiele sprzedawanych produktów może się okazać podróbkami.

Przepisy unijne jasno określają, że prawdziwy góralski oscypek musi być przygotowany z minimum 60 proc. owczego mleka, resztę stanowi krowie, najlepiej z ras czerwonych. Sezon na sery trwa w momencie wypasu owiec, a więc od maja do października. Wtedy ze świeżego mleka tworzy się rarytasy, którymi zachwycają się turyści na całym świecie.

Według ciekawostek Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego pierwszym bacą w Polsce, który zdobył certyfikat Unii Europejskiej na produkcję i sprzedaż regionalnych oscypków był Kazimierz Furczoń z Leśnicy, o czym pisano w mediach społecznościowych kilka lat temu.

Obecnie wymogi odnośnie produkcji oscypków są dokładnie przestrzegane. Wielu turystów wciąż jednak kupuje sery, które formalnie nie są prawdziwymi oscypkami. Na co więc zwrócić uwagę kupując mleczną przekąskę?

Kluczowa może okazać się… nazwa. Dla wielu z nas każdy góralski ser spotkany na straganie to oscypek; jest to jednak mylne przeświadczenie. Sprzedawcy, których wyrób nie przebiega w sposób określony prawem, często nazywają go serem owczym, serem góralskim lub bacowskim.

Nie bez znaczenia są kolor, konsystencja i smak. Prawdziwe oscypki są twarde, suche, smakują ostro, ich kolor nie jest intensywny, z kolei podrabiane sery najczęściej są lekko gumowate, bardziej żółte lub pomarańczowe, a pod językiem wyczuwa się sól.

Dla każdego turysty wyznacznikiem jakości produktu powinna być też cena. Prawdziwe oscypki są droższe, za stożek zapłacimy nawet do 50 zł.

Warto wiedzieć, że na mapie Podhala jawi się tzw. szlak oscypkowy. Jak sama nazwa wskazuje, prowadzi on przez miejsca, gdzie można kupić certyfikowane oscypki. To tam pasą się owce, a z ich mleka powstaje prawdziwy górski ser. Wśród wymienianych miejsc są m.in. Dolina Kościeliska, Białka Tatrzańska, Rusinowa Polana oraz Wierchomla. Dodatkowo w Zakopanem turyści mogą udać się do Muzeum Oscypka, gdzie dowiedzą się, jak wygląda historia regionalnego przysmaku.