Zakwitło na Instagramie! Słoneczniki królują na zdjęciach, bo rolnicy posiali więcej. Z czego jeszcze powstaje olej?

Słoneczniki są uprawiane przez rolników w 2022 roku na areale niemal 65 tysięcy hektarów, wskazują dane Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W poprzednim roku w rejestrze ARiMR widniało 19,5 tys. ha. Zmiana jest zatem ponad 3-krotna.

Również powierzchnia uprawy rzepaku w Polsce nie była dotąd tak duża, jak obecnie, choć już w poprzednim roku polscy rolnicy zbliżyli się do miliona hektarów. Zgodnie z danymi ARiMR areał z rzepakiem wyniósł w tym sezonie ponad 1,065 mln hektarów.

Polska smakuje, czyli kampania Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i ministerstwa wyjaśnia, z jakich roślin w Polsce powstają oleje. Najpopularniejsze rośliny uprawne w Polsce, z których wydobywa się tłuszcze roślinne to:

• Rzepak – ponad 1 mln ha w sezonie 2022, olej wydobywa się z ziaren, które skrywa łuszczyna. Ziarna rzepaku składają się w 35-50% z tłuszczu. Mówi się, że to jeden z najzdrowszych olejów na świecie. Mnóstwo w nim nienasyconych kwasów tłuszczowych, dzięki którym lepiej funkcjonuje nasz układ krwionośny i pracuje serce, reguluje on też ciśnienie krwi. Sprawdzi się zarówno do smażenia, jak i do stosowania na zimno
• Len zwyczajny – 3 782 ha w 2022 r., nasiona lnu są źródłem oleju lnianego, który zawiera bardzo dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych typu n-3 i n-6. Każde takie nasiono – zawiera w sobie ok. 28-44% tłuszczu. Warto go dodawać do potraw na zimno. Łagodzi ból brzucha, usprawnia krążenie krwi, obniża cholesterol.
• Słonecznik zwyczajny – zajmuje w 2022 r. 65 tys. ha, z niego powstaje oczywiście olej słonecznikowy. Wytwarza się po obróbce owocu słonecznika – niełupka – w którym znajduje się nasienie zawierające ok. 42-52% tłuszczu. Stanowi również bogactwo witaminy E, ta natomiast nazywana jest witaminą młodości oraz płodności. Raczej zalecany do spożycia na zimno.
• Konopie siewne - 1 756, ha w 2022 roku. Oprócz witamin, olej z konopi siewnej zawiera w swoim składzie także cenne minerały takie, jak magnez, cynk i wapń. Dzięki temu pozytywnie wpływa na stan włosów, skóry i paznokci, wzmacnia zęby i kości oraz zapobiega bolesnym skurczom mięśni, poprawia naszą pamięć oraz koncentrację.
• Soja – uprawiana w 2022 r. na ponad 48 tys. ha. Wwocem tej rośliny jest łuszczyna, podobnie jak w rzepaku. Takie pojedyncze nasiono ma w sobie około 16-22% tłuszczu. W oleju sojowym dominują wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 oraz jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Zawiera także niewielkie ilości kwasów omega-3. Pomaga usprawnić krążenie krwi. Obniża poziom cholesterolu. Reguluje pracę przewodu pokarmowego oraz nerek.
• Czarnuszka – 40 ha w 2022 r., niektórzy nazywają ją czarnym kminkiem. Z czarnych nasion tej rośliny wytwarza się olej o dużej ilości – nawet 85% – nienasyconych kwasów tłuszczowych. Olej z czarnuszki ma wyrazisty, ziołowy smak charakterystyczny dla ziaren tej rośliny. Tłoczony na zimno, stanowi propozycję uzupełnienia zdrowej diety w nienasycone kwasy tłuszczowe. Jest to olej chętnie wybierany przez rodziców dla dzieci.

Ważna uwaga: olej nierafinowany powinien być stosowany na zimno, np. do sosów czy do sałatek. Natomiast oleje rafinowane, czyli tłoczone na ciepło stosuje się do pieczenia, gotowania czy smażenia