Zatrudnienie Ukraińców w gospodarstwie. Co zrobić, gdy wyjadą na Ukrainę a potem wrócą?

- Mam pytanie dotyczące zatrudnienia Ukraińców przy zbiorach w moim gospodarstwie, jako pomocników – mówi nasz Czytelnik - Jeśli oni wyjadą na Ukrainę (do rodziny) na dłużej niż miesiąc, czy zawarte z nimi umowy staną się nieważne? Czy będę musiał zawierać je ponownie po ich powrocie?

Odpowiedzi udzieliła Lucyna Orcholska, kierownik Wydziału Ubezpieczeń Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego OR Bydgoszcz: - Przepisy ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, przewidują możliwość zawierania umowy o pomocy przy zbiorach na wydłużony niż dotychczas okres tj. na okres ich legalnego pobytu na terytorium Polski na podstawie art. 2 ust.1 tej ustawy. W świetle tego przepisu, jeżeli obywatele Ukrainy przybyli legalnie z Ukrainy na terytorium Polski od 24 lutego 2022 r. do dnia określonego w rozporządzeniu (które zostanie wydane w przyszłości) w związku z działaniami wojennymi, deklarują chęć pozostania na terytorium Polski, to ich pobyt uznaje się za legalny na terytorium Polski w okresie 18 miesięcy licząc od 24 lutego 2022 r.

Wyjazd obywatela Ukrainy z terytorium Polski na okres powyżej 1 miesiąca pozbawia go uprawnienia do skorzystania z wydłużonego okresu wykonywania umowy o pomocy przy zbiorach bowiem zgodnie z art. 11 ust 2 wyżej cytowanej ustawy skutkuje utratą statusu legalnego pobytu na terytorium Polski na podstawie art. 2 ust. 1 tej ustawy. Niemniej jednak przez umowę o pomocy przy zbiorach pomocnik rolnika zobowiązuje się do świadczenia pomocy przy zbiorach (art. 91 a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników Dz. U. z 2022 r. poz. 933 ze zm.). Zatem wyjazd na okres do 1 miesiąca powoduje brak spełniania warunków umowy o pomocy przy zbiorach, wobec czego rolnik ma obowiązek dokonać we właściwej jednostce KRUS korekty okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i ubezpieczeniu zdrowotnemu przez pomocnika.

Po powrocie powinna być zawarta kolejna umowa o pomocy przy zbiorach pod warunkiem, że obywatel Ukrainy spełnia warunki legalnego pobytu w Polsce.