Zawartość wielkanocnego koszyczka. Co symbolizują jajko, baranek i chrzan w święconce? Tradycje wielkanocne obecne są w większości domów

Jak podaje Muzeum Historii Polski, w kalendarzu chrześcijańskim Wielkanoc pojawiła się po Soborze Nicejskim, który został zwołany w 325 roku przez cesarza Konstantyna Wielkiego. Ustalono, że jej święto przypadać będzie w niedzielę po pierwszej pełni księżyca. Od lat jest to więc ruchoma data, a do niej podporządkowane są inne święta – Popielec lub Boże Ciało. W 2023 roku Niedziela Wielkanocna wypada 9 kwietnia.

Wielkanoc kojarzy nam się z rozkwitem zieleni, pełnym dóbr rodzinnym stołem i… życiem. Święta przypominają nam, że Chrystus poprzez ukrzyżowanie i zmartwychwstanie odkupił nasze grzechy.

- Z powodu atmosfery, bombek, światełek, choinek i prezentów, a także zimowej aury, prawdopodobnie to święta Bożego Narodzenia kojarzymy jako ten wyjątkowy, rodzinny, najważniejszy czas w roku. Tymczasem z punktu widzenia chrześcijaństwa to właśnie Wielkanoc przypomina i aktualizuje najważniejsze prawdy wiary. To w Wielkim Tygodniu, a zwłaszcza w czasie Triduum Paschalnego, na nowo przeżywamy mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa – mówi nam dr teologii moralnej Agata Rujner, autorka kanału „Prawie Morały”.

Często w gąszczu codziennych spraw zapominamy, jak piękny i budujący duchowo może być to okres. Wielkanoc to coś więcej niż poświęcenie koszyczka i zjedzenie barszczyku w niedzielny poranek. Wstępem do refleksji są post oraz inne ważne dni, tj. Środa Popielcowa, Niedziela Palmowa oraz Triduum. Jakie tradycje kojarzą nam się z tym ważnym czasem?

Tegoroczna Niedziela Palmowa wypada 2 kwietnia. Jak wiadomo, nie ma Niedzieli Palmowej bez palmy. Niektóre mogą zrobić wrażenie. W całej Polsce wierni od lat niosą gotowe bukiety gałązek do kościoła na pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy. Gospodynie wiejskie tworzą nowe kompozycje, a w wielu regionach organizowane są konkursy na najpiękniejsze i największe palmy. Wymyślne ozdoby można zobaczyć m.in. w małopolskiej Lipnicy Murowanej oraz w mazowieckiej wsi Łyse.

Okres wiosenny sprawia, że pod ręką mamy wiele dóbr natury – świeże kwiaty, gałązki wierzbowe, bukszpan lub rzeżuchę. Te akcenty świetnie nadają się do stworzenia domowych dekoracji wielkanocnych. Na wsiach koła gospodyń wiejskich organizują warsztaty i pokazują, jak przygotować piękne stroiki lub koszyczki, zaś w miastach dzieci w wielu placówkach także uczą się, jak wykonać dekoracje z podstawowych artykułów papierniczych lub pasmanteryjnych.

W wielu regionach Polski wciąż zachowane są tradycje oraz zwyczaje wielkanocne. O ile istnieją typowo lokalne obrzędy, np. spożywanie bazi w celu ochrony przed chorobami lub dodawanie do listy pokarmów w święconce sera, o tyle mnóstwo symbolicznych gestów przyjęło się w tradycji ogólnej. W całej Polsce święcimy palmy, pokarmy, a na stołach lądują klasyczne potrawy.

Niewątpliwie najważniejszym symbolem świąt wielkanocnych jest jajko. Część spożywamy na znak życia, część przeznaczamy na ozdobne pisanki. Nie jest znane, skąd wziął się zwyczaj kolorowania skorupek.

- Jedna z legend mówi, że Maryja, matka Jezusa, podarowała jajka rzymskim żołnierzom, aby ograniczyli okrucieństwo wobec jej syna. Łzy Maryi, które spadły na skorupki jaj, miały je zabarwić mnóstwem kolorów – czytamy na stronie Muzeum Historii Polski.

Z kolei baranek znany jest nie tylko w tradycji chrześcijańskiej, ale też żydowskiej. O ile tam łączy się z Paschą, u nas stanowi symbol zmartwychwstania Chrystusa i wyższości dobra nad złem. Nie bez znaczenia są pozostałe produkty, które wkładamy do poświęcenia.

Czy wiesz, co oznaczają chrzan, chleb i wędlina? Sprawdź naszą galerię!