Białystok. Na Rynku Kościuszki odsłonięto pomnik poświęcony "Kodeksowi supraskiemu"

Ubiegły rok był rokiem "Kodeksu supraskiego". W ramach obchodów odbyło się wiele różnorodnych uroczystości, które odbiły się echem w całej Polsce. Trzy miesiące temu taki sam pomnik odsłonięty został w monasterze w Supraślu. Uroczystość była wpisana do programu międzynarodowej konferencji naukowej „Kodeks supraski 1000 – 500 – 200”. Kolejny stanął w listopadzie w Wólce Wygonowskiej, miejscu urodzenia Michała Bobrowskiego. W piątek odsłonięty został kolejny pomnik tym razem w Białymstoku. W uroczystym odsłonięciu udział wzięli m.in. wojewoda podlaski Jacek Brzozowski, ambasador Bułgarii w Polsce Margarita Ganeva, zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki, arcybiskup Jakub czy dyrektor departamentu kultury UMWP Agata Puchalska.

Tym wydarzeniem kończymy rok "Kodeksu supraskiego". Było wiele wydarzeń związanych z obchodami roku. To wystawy, konferencja, pomniki i bardzo duże dzieło przetłumaczenie kodeksu na język polski, pierwszy raz na język nowożytny. To były wielkie wydarzenia, które mogły odbywać się dzięki zaangażowaniu wielu osób. Poświęceniu środków i czasu - mówił arcybiskup Jakub, równocześnie dziękując osobom zaangażowanym w obchody roku "Kodeksu supraskiego".

Wojewoda podlaski Jacek Brzozowski podkreślił, że ważne jest, aby wszystkie źródła historyczne służyły wspólnotom.

Przeszłość możliwa jest do badania na podstawie źródeł. Historyk, językoznawca jest bezbronny wobec badania przeszłości, jeżeli nie będzie jej w stanie badać w oparciu o źródło historyczne. "Kodeks supraski" analizując jego dzieło przeszedł bardzo długą drogą, ale to co najważniejsze, jest w Polsce i został przetłumaczony na współczesny, nowożytny język polski - mówił wojewoda podlaski.

Jacek Brzozowski wyraził nadzieję, że pamięć o kodeksie będzie nadal żywa. Ambasador Republiki Bułgarii w Polsce Margarita Ganeva podziękowała za formę upamiętnienia "Kodeksu supraskiego".

Nie przypuszczaliśmy rok temu, gdy zaczynaliśmy obchody, że spotkają się z takim zainteresowaniem, nie tylko w Białymstoku i Supraślu, ale w całym kraju. Nasze nowoczesne państwa kontakty dyplomatyczne utrzymują od 105 lat. Natomiast nasze narody mają ponad 1000 letnią wspólną historię, której symbolem jest właśnie kodeks - zaznaczyła ambasador Margarita Ganeva.

Kodeks supraski opisywany jest jako największy objętościowo zachowany pomnik cyrylicy z X wieku, tzw. presławskiej szkoły piśmienniczej (literackiej) z Bułgarii. Odkryty został w 1823 roku w ówczesnym klasztorze Bazylianów w Supraślu przez księdza prof. Michała Bobrowskiego. Zaliczany jest do najstarszych i najcenniejszych na świecie zabytków języka i piśmiennictwa słowiańskiego. Jest też nieocenionym źródłem do badań nad językiem starocerkiewno-słowiańskim. Kodeks napisany jest cyrylicą. Zawiera 27 żywotów świętych i 22 nauki ojców Kościoła przeznaczonych na miesiąc marzec, a także jedną modlitwę. Nie wiadomo, w jakich okolicznościach opuścił Bułgarię. Jedna z wersji mówi o podarowaniu kodeksu klasztorowi supraskiemu w XVI wieku przez fundatora monasteru Aleksandra Chodkiewicza. Księga ma 285 kart – 151 z nich przechowywanych jest w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Część druga, licząca 118 kart, jest w Bibliotece Uniwersytetu w Lublanie w Słowenii, a 16 kart – w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Sankt Petersburgu.

Zobacz też:Fabryka przy Częstochowskiej na razie będzie pustostanem. Czy to się zmieni?