Jan Chodara (1927-2013) był rzeźbiarzem ludowym. Pochodził ze wsi Stanisławów, z rejonu Roztocza. Jego twórczość zaliczana jest do nurtu art brut. Nie pobierał nauk w dziedzinie rzeźby ani snycerstwa. Był samorodnym twórcą, który rozwijał umiejętności artystyczne bez znaczącego wpływu z zewnątrz. Tworzył na bazie własnych doświadczeń. Inspirował się lokalną tradycją, otaczającym go światem oraz sztuką sakralną.
"Jego pierwsze prace powstały w latach 70. XX wieku jako rzeźby sakralne, przeznaczone do udekorowania kościoła polskokatolickiego w Długim Kącie (pow. biłgorajski). W latach późniejszych poszerzył tematykę prac o przedstawienia rodzajowe i animalistyczne.
Jan Chodara rzeźbił w drewnie (topili, osice, lipie), które pozyskiwał samodzielnie. Figurki polichromował farbami olejnymi w intensywnych barwach. Zazwyczaj uzupełniał je różnorodnymi materiałami, np. blachą, tworzywem sztucznym, skajem, tkaniną. Wkomponowywał w nie przedmioty codziennego użytku, m.in. stare okulary, bombki, guziki, kapsle. Tym sposobem skręcony kabel stawał się koroną cierniową na głowie Chrystusa, guziki oczami św. Mikołaja, a kapsle od butelek przekształcały się w laty na sylwetkach zwierząt.
Rzeźbione przez Chodarę figury charakteryzują się prostotą i geometryzacją form przy jednoczesnym bogactwie detali widocznych w elementach ubioru. Wykonywane przy użyciu dłuta, nożyka i piły ręcznej mają szorstką, wyraźnie chropowatą powierzchnię. Bryła rzeźb jest najczęściej zwarta, niekiedy ręce stanowią osobny kawałek drewna przytwierdzony gwoźdźmi do reszty figury.
Proporcje postaci są zaburzone. Mają podłużne twarze o wydatnych czołach, dużych, migdałowych oczach i walcowatym nosie.
W sztuce Chodary widoczny jest wpływ ikonografii chrześcijańskiej, którą poznawał poprzez sztukę sakralną. Ponadto czytał Pismo Święte oraz żywoty świętych, które dostarczały mu tematów do tworzenia rzeźb.
W dorobku twórcy znajdują się liczne wizerunki apostołów i świętych. Rzeźby są w większości podpisane przez autora.
Znaczna część dorobku twórczego Chodary poświęcona jest przedstawieniom rodzajowym i animalistycznym. Rzeźbiarz wykonywał figurki i popiersia osób świeckich, żołnierzy i duchownych. Na szczególną uwagę zasługują przedstawienia ptaków, które cechuje jaskrawa kolorystyka z akcentami zdobniczymi."
Podczas wernisażu, który odbył się 24.04.2024 odbyła się prelekcja prof. Jerzego Barankiewicza.
Na wystawie zaprezentowane zostaną rzeźby pochodzące z kolekcji prywatnych Jerzego Barankiewicza, Anny i Pawła Słomczyńskich oraz Karoliny i Macieja Słomczyńskich.
Wystawę można oglądać do 16 czerwca.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
