Cukier znowu drożeje. Na światowym rynku sytuacja po raz kolejny się skomplikowała

Nawet w sklepach dużych sieci handlowych widoczny jest wzrost cen cukru. Poniżej 5 zł za kilogram zapłacimy przede wszystkim podczas akcji promocyjnych, a coraz częściej nawet w sprzedaży internetowej stawki przekraczają 6 zł/kg.

- Nas cieszą wyższe ceny cukru, bo od tych stawek zależą rozliczenia za buraki cukrowe - mówi Józef Pawela, prezes Związku Plantatorów Buraka Cukrowego w Bydgoszczy, plantator z Wylatowa (pow. mogileński). - W 2022 roku uprawa buraków cukrowych była opłacalna a dzięki lepszym umowom kontraktacyjnym z Krajową Grupą Spożywczą oraz w związku z trudną sytuacją na rynku zbóż, areał buraków może być większy niż rok temu.

Z czego wynikają kolejne wzrosty cen cukru na światowych rynkach? Szymon Smajdor, rzecznik Krajowej Grupy Spożywczej zwraca uwagę na stosunkowo napiętą sytuację popytowo-podażową na świecie. Jego zdaniem wynika ona m.in. z powodu problemów logistycznych w portach w Brazylii, która jest największym eksporterem cukru na świecie. Istotne jest także ryzyko zmniejszenia produkcji w Indiach i Tajlandii, gdzie spodziewane są niedostateczne opady ze względu na zjawisko pogodowe El Nino.

Dodaje, że nie bez znaczenia jest również stale rosnący w skali globalnej popyt na cukier (ok. 2-3 miliony ton rocznie) w związku z rosnąca populacją.

Podkreśla, że cukier jest produktem na samym końcu łańcucha „od pola do konsumenta”: - Po drodze do jego wytworzenia jest mnóstwo elementów kosztowych.

Na wyższe koszty produkcji zwraca uwagę także Marcin Lechowski, prezes Nordzucker Polska: - Cena cukru, podobnie jak innych produktów, jest uzależniona od kosztów produkcji i sytuacji rynkowej. Skala wzrostu kosztów produkcji w ostatnim roku jest bezprecedensowa. Radykalnie zdrożał każdy jeden składnik procesu wytwórczego. Przede wszystkim wzrosły koszty pozyskania buraka cukrowego za sprawą wzrostu cen nawozów, środków ochrony roślin, nasion czy paliwa. Przemysł ponosi wysokie koszty energii, koszty pracy czy logistyki. Podobna sytuacja ma miejsce w całej Europie, gdzie wzrost kosztów konsumenci widzą na półce sklepowej.

Zwraca uwagę, że z roku na rok areał uprawy buraka cukrowego w Europie maleje, a plon cukru w najlepszym wypadku utrzymuje się na dotychczasowym poziomie: - To prowadzi do zmniejszenia ilości produkowanego cukru, która tylko w ostatniej kampanii była niższa o prawie 2 miliony ton w stosunku do kampanii 2021/2022. Podsumowując, sytuacja kosztowa z naciskiem na koszty surowca i energii oraz dostępność cukru nie wskazują na możliwość korekty, co pokazuje, że nie ma przestrzeni do obniżek cen cukru w kolejnych miesiącach.

- Polska produkuje ponad 2 miliony ton cukru - informuje Szymon Smajdor. - Krajowa Grupa Spożywcza w ostatnich latach produkowała ponad 900 tysięcy ton cukru w kampanii cukrowniczej. Podobnie było w czasie zakończonej niedawno kampanii cukrowniczej, która po raz kolejny okazała się bardzo dobra. Grupa w swoich siedmiu cukrowniach wyprodukowała ponad 917 tys. ton cukru, co jest jednym z najlepszych wyników w ponad 20-letniej historii spółki.

WKGS spodziewany jest wzrost produkcji cukru, prognozuje się wzrost areału upraw w skali kraju o 9% - 15%. - Warto dodać, że cena skupu surowca od producentów jest czynnikiem, który zachęca do zwiększenia areału uprawy buraków cukrowych - zauważa Szymon Smajdor.

Rzecznik KGS przypomina, że z roku na rok rosną koszty zakupu uprawnień do emisji CO2, co w ostatecznym rozrachunku musi mieć przełożenie na cenę każdego z produktów dostępnych na rynku Unii Europejskiej: - Warte podkreślenia jest to, że z wymienionymi wyżej czynnikami mierzą się wszyscy producenci cukru i nie tylko w całej Unii Europejskiej i ma to odzwierciedlenie w cenie końcowej każdego z produktów.

- Nawet jeśli cukier jeszcze trochę podrożeje, to nie będzie to znaczący wydatek w budżecie konsumentów - zauważa Józef Pawela. - Przecież nie zjadamy go dużo.

Jak podaje Urząd Statystyczny w Bydgoszczy przeciętne miesięczne spożycie cukru na 1 osobę w Polsce w 2021 roku wynosiło 0,75 kg, w Kujawsko-Pomorskiem to 0,74 kg. Ze statystyki wynika, że to spożycie spada - w 2017 roku było 0,93 kg w kraju i 0,94 kg w Kujawsko-Pomorskiem.

- Byleby za wzrostami cen cukru nie stali także spekulanci, bo wówczas po dużych podwyżkach mogą być duże obniżki, a brak stabilizacji nikomu nie służy - dodaje Pawela.