Pogłębia się susza rolnicza, opady są deficytowe. Upalny początek lata nie pomaga. Jak człowiek może zapobiegać suszy?

- Susza jest problemem systemowym, który wymaga rozwiązań systemowych, powiązanych ze sobą na wielu płaszczyznach – alarmuje WWF Polska.

W przypadku rolnictwa na plony wpływają woda, gleba oraz zużycie nawozów. Każdy z czynników jest istotny. O ile da się określić rodzaj gleby i skład nawozu, o tyle opadów nie da się zaplanować. Ich brak może doprowadzić do suszy, która wpływa nie tylko na stan pól, ale także na bezpieczeństwo żywnościowe.

Straty w plonach to straty w żywności. Brak zbóż, roślin może spowodować zastój na rynku produkcyjnym. Eksperci od lat edukują w zakresie retencjonowania wody. Działania w tym zakresie można podjąć zarówno w mieście, jak i na wsi.

Susza jest niebezpiecznym zjawiskiem i potrzeba zaangażowania człowieka, aby walczyć z brakami wody. Rozróżniamy cztery rodzaje tej siły natury. Według Ministerstwa Klimatu i Środowiska są to:

• susza atmosferyczna – zwana często meteorologiczną, związana z deficytem opadów,
• susza rolnicza – zwana glebową, pojawia się, gdy wilgotność gleby jest niedostateczna do zaspokojenia potrzeb wodnych roślin i prowadzenia normalnej gospodarki w rolnictwie,
• susza hydrologiczna – oznacza obniżenie wód powierzchniowych w rzekach i jeziorach,
• susza hydrogeologiczna – obniża zasoby wód podziemnych.

Autorzy bloga "Świat Wody" wyliczyli, że ponad 40 gmin wprowadziło już apel lub zakaz dotyczący użycia wody wodociągowej do celów innych niż bytowe. Oznacza to, że Polacy walczą z suszą oraz masowo podlewają uprawy i ogrody.

Problemy z dostępem do wody są widoczne zwłaszcza w końcówce czerwca, gdy cały kraj zmaga się z upałami i temperaturami powyżej 30 stopni Celsjusza. WWF szuka rozwiązania w działaniach zatrzymujących wodę opadową na krajowych terenach. Wśród propozycji są m.in. tworzenie łąk i zadrzewień, które zatrzymują wodę, mniejsza częstotliwość koszenia trawników oraz stawianie na materiały budowlane przepuszczające wodę do gleby.

Warto dodać, że część miast dofinansowuje zbiorniki na deszczówkę. Pozwala to dać „drugie życie” wodzie. Choć skala suszy nie jest jeszcze rekordowa, od kilku tygodni widać pogarszającą się sytuację. W tym roku m.in. województwo łódzkie podjęło walkę z żywiołem.

- Ponad 2,2 mln zł dotacji przyznał spółkom wodnym Zarząd Województwa Łódzkiego. Wsparcie przyznano 66 podmiotom. Pieniądze zostaną przeznaczone na remonty rowów melioracyjnych i związanych z nimi budowli – poinformowały władze Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego na początku czerwca.

Na wsiach grupą, która namacalnie odczuwa skutki susz, są rolnicy. Dwa lata temu WWF Polska wskazała na czynności, które właściciele pól i ziem mogą wprowadzić w życie w walce z suszą. Są to m.in.

• zasypywanie rowów,
• budowanie zastawek,
• odtwarzanie zadrzewień śródpolnych,
• wybieranie gatunków sprzyjających retencji,
• cbanie o miejsca występowania bobrów.

Zapobiegać suszy może każdy z nas, niezależnie od wykonywanej profesji. Priorytetem jest oszczędzanie wody. Zamiast kąpieli można wziąć prysznic, rośliny podlewać deszczówką a szarą wodę użyć np. do sprzątania łazienki. Mycie zębów i rąk też ma znaczenie. Zdarza się, że zostawiamy odkręcony kran, co przyczynia się do marnowania wody. Eksperci zwracają uwagę na mycie auta. Zamiast używać węża i płukać samochód domowymi sposobami, warto postawić na myjnię. Tam przepisy nakazują regulację zamkniętego obiegu, co pozwala wykorzystać część zapasów ponownie.

Właściciele ogrodów powinni postawić na rośliny, które zatrzymują H2O w glebie i rzadziej kosić trawniki. W niektórych regionach zaczęto wprowadzać apele o racjonalnie korzystanie z wody. Chodzi m.in. o niekorzystanie z wód wodociągowych do podlewania zasobów działkowych.

Źródło: MKiŚ, WWF Polska, UMWŁ