Zbliżają się Dożynki Prezydenckie 2023. Mają długą historię, w której niedawno opuściły Spałę. W programie konkurs wieńcowy

Od drugiej połowy sierpnia w Polsce odbywają się dożynki - te gminne, powiatowe, wojewódzkie (zobacz relacje z wybranych imprez). Ostatnim takim wydarzeniem będą Dożynki Prezydenckie. Kiedyś w Spale, obecnie na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego w Warszawie. Zostały zaplanowane na 23-24 września.

Kancelaria Prezydenta zamieszcza na swojej stronie krótki opis pierwszych dożynek prezydenckich z 1927 roku.

Do tradycji dożynek prezydenckich organizowanych w Spale powrócił prezydent Aleksander Kwaśniewski w 2000 roku. Potem w latach 2006-2009 miały charakter regionalny. W 2009 roku Lech Kaczyński sięgnął po zwyczaj organizacji dożynek prezydenckich. Od 2010 roku tradycję kontynuował prezydent Bronisław Komorowski.

Obecnie ich gospodarzem jest Andrzej Duda, choć dożynki ze Spały przeniósł do Warszawy w 2020 roku. W pierwszym roku pandemii miały okrojony charakter. W 2023 roku ponownie przedstawiciele województw wezmą udział w uroczystości na terenie dziedzińca Pałacu Prezydenckiego.

Dożynki mają wieńczyć trud pracy włożony przez polskich rolników podczas ostatnich żniw. W sobotę, dzień przed głównymi uroczystościami Dożynek Prezydenckich odbywa się „Konkurs na najładniejszy wieniec dożynkowy o nagrodę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”. Biorą w nim udział grupy reprezentujące poszczególne województwa.

Celem Konkursu jest kultywowanie tradycji regionalnych oraz promocja dorobku kulturowego polskiej wsi.

Uroczystość dożynkowa w niedzielę zaczyna się od mszy świętej, a następnie para prezydencka spotyka się z grupami wieńcowymi. W ogrodach Belwederu pojawiają się tego dnia wystawcy.

Regulamin prezydenckiego konkursu wieńcowego stanowi, że na konkurs należy wykonać wieniec dożynkowy, który formą i użytym materiałem nawiązuje do tradycji wieńców dożynkowych występujących na terenie Polski.

W sobotę będą oceniane pod 5 kryteriami, w każdym do zdobycia jest maksymalnie 5 punktów.

• zgodność z tradycją w zakresie kompozycji, formy, materiału i techniki wykonania
• różnorodność użytych do wykonania wieńca dożynkowego podstawowych materiałów naturalnych, takich jak: kłosy zbóż, owoce, warzywa, kwiaty, zioła.
• walory estetyczne, w tym kompozycja, dobór barw oraz architektura bryły
• ogólny wyraz artystyczny nawiązujący formą do tradycyjnych wieńców dożynkowych
• sposób prezentacji wieńca, w tym ubiór członków grupy wieńcowej w autentyczne i tradycyjne stroje ludowe; ośpiewanie wieńca dożynkowego zgodnie z tradycją danego regionu; możliwość nawiązania do tradycyjnych zwyczajów żniwnych oraz prac z nimi związanych.

Województwa mają czas na zgłoszenia do 13 września 2023 roku – pocztą elektroniczną, w terminie do 20 września 2023 roku – oryginał Karty zgłoszeniowej w wersji papierowej. Szczegóły na stronie Kancelarii Prezydenta. Wszystkie zgłoszone wieńce wezmą udział 24 września 2023 roku w korowodzie dożynkowym oraz w Ceremoniale Dożynkowym.

Kto oceni wieńce? Skład Komisji Konkursowej:

• dr Barbara Fedyszak–Radziejowska – Doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, etnograf, socjolog, Przewodnicząca Komisji;
• Jacek Boniecki – Dyrektor Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego;
• Danuta Lebioda – Przewodnicząca Rady do spraw Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych;
• Alicja Mironiuk–Nikolska – Główny Inwentaryzator Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, etnograf
• Elżbieta Osińska–Kassa – Pełnomocnik Dyrektora Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie;
• Natalia Lis – Starszy Specjalista w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sekretarz Komisji.

Do wygrania jest 10 tys. złotych za I miejsce, 6 tys. zł za drugie i 4 tys. zł za trzecie. Po 1,5 tys. zł mogą otrzymać autorzy wyróżnionych wieńców.

Wcześniej, ponieważ 2 września 2023 w Częstochowie odbędą się Dożynki Jasnogórskie.