Hodowcy trzody: Tak źle nie było od lat

Do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zostało skierowane pismo o zbadanie zarzutów mówiących o tym, że zakłady przetwórcze więcej płacą za sprowadzany do produkcji surowiec z zagranicy niż oferują polskim producentom. Chodzi również o zbadanie czy nie zostały naruszone warunki konkurencji i czy nie nastąpiła zmowa cenowa – taką informację możemy przeczytać na stronie internetowej ministerstwa rolnictwa.   Skontrolowana ma zostać również jakość sprowadzanego mięsa.

Podlascy rolnicy jednak nie robią sobie w związku z tym większych nadziei na poprawę sytuacji.

UOKiK już niejednokrotnie badał czy  nie dochodzi do zmowy cenowej – mówi Bożena Jelska-Jaroś, producentka trzody chlewnej z Franckowej Budy, prezes Podlaskiego Związku Hodowców Trzody Chlewnej. – I nigdy jej nie stwierdził.

A sytuacja jest przedziwna, bo do Polski masowo jadą półtusze z Niemiec, choć tam żywiec wieprzowy jest droższy o 10 eurocentów niż u nas. Jak to możliwe?

– Ale są to półtusze ogołocone – podkreśla Andrzej Brzozowski, właściciel ferm trzody chlewnej w Parcewie, Szczytach Nowodworach i Juchnowcu. – Wykrajane są najlepsze części, które sprzedawane są na rynkach trzecich za bardzo dobrą cenę, a reszta trafia do nas. My nie możemy sprzedawać na te rynki, bo mamy afrykański pomór świń.

Toteż sytuacja podlaskich producentów jest dramatyczna.

– Cena netto kilograma żywca waha się od 3 do 3,3 zł – podkreśla Bożena Jelska-Jaroś. – Poza tym jest problem ze sprzedażą. W woj. podlaskim  brakuje dużych zakładów mięsnych, a te położone  w województwach ościennych, które zawsze prowadziły u nas skup, teraz ograniczają się do tuczu kontraktowego.

Na czym polega tucz kontraktowy? Rolnik, który się na to decyduje, świadczy tylko usługę. Udostępnia budynek, a warchlaki i paszę otrzymuje od zakładu za darmo.

– Za wykonanie usługi najczęściej otrzymuje 30 zł od sztuki – mówi Bożena Jelska-Jaroś. – Ale z tego musi jeszcze pokryć koszty wody, energii, słomy. – Firmy płacą tylko za pracę, a kiedy mięso jest drogie, mają surowiec w dobrej cenie.

Jej zdaniem, zakładom nie zależy na tym, żeby płacić normalnym producentom. To też za kilka lat będą mieć oni duże problemy z utrzymaniem się na rynku.

– Sytuacja jest dramatyczna – mówi prezes Podlaskiego Związku Hodowców Trzody Chlewnej.

– Tylko ograniczenie importu może doprowadzić do poprawy na rynku. – Mniejsze, lokalne ubojnie teraz też nie mogą zapłacić więcej rolnikom, bo nie będą konkurencyjne.

I Bożena Jelska-Jaroś, i  Andrzej Brzozowski podkreślają, że wprowadzenie dopłat do prywatnego przechowalnictwa mięsa nie pomoże, skoro nadal będzie ono trafiać do nas z importu. Przeciwnie, tylko pogorszy sytuację. Bo półtusze trafią na rynek w najmniej odpowiednim momencie.

– Tak źle nie było od lat – mówi Bożena Jelska-Jaroś. – Rolnicy muszą dopłacać do produkcji, a przedstawiciele zakładów mięsnych jeżdżą po terenie i namawiają rolników do tuczu kontraktowego.

Barbara Kociakowska