Od 2 maja wszyscy w Polsce zaciągają kredyt. Zbliża się Dzień Długu Ekologicznego. O co właściwie chodzi i czy da się tego uniknąć?

Do obliczenia daty Dnia Długu Ekologicznego wykorzystywane są m.in. sprawozdania ONZ, zawierające szereg aktualnych danych na temat stanu środowiska naturalnego. Pod uwagę bierze się wiele zmiennych, takich jak:

• zmiany emisji dwutlenku węgla,
• zdolność biologiczna lasów,
• odradzanie się populacji ryb w łowiskach.

Pozyskany w ten sposób obraz ma ujawnić całość śladu ekologicznego, który po sobie zostawiamy, realizując nasze potrzeby – zarówno te niezbędne do życia, jak i te, które zdecydowanie jesteśmy w stanie ograniczyć.

Choć świadomość społeczna dotycząca pogarszającego się stanu środowiska jest coraz większa, wciąż nie potrafimy wystarczająco powstrzymać najważniejszych środowiskowych kryzysów. Bez zastanowienia czerpiemy z rezerw słodkiej wody, bogactwa lasów, żyznych gleb czy łowisk, tak jakby były niewyczerpywalne. Kończy się nawet piasek budowlany, zasób, który wydaje się tak wszechobecny.

Wydobycie i konsumpcja dóbr opartych na naturalnych surowcach Ziemi stale rosną, podczas gdy zasoby te nikną w oczach , a ich rosnący niedostatek już teraz powoduje poważne konsekwencje dla naszego życia.

Zmiana, która musi nastąpić, powinna być systemowa i zacząć się od naszego sposobu myślenia o środowisku i gospodarce. Potrzeby wydobycia muszą uwzględniać możliwości regeneracyjne Ziemi, a gospodarka powinna naprawić swoje największe błędy – marnowanie cennych zasobów i pozostawianie po sobie gigantycznych ilości odpadów.

Musimy dać odpocząć naszej planecie, co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Jak ograniczyć zużywanie zasobów i zmniejszyć zanieczyszczenie środowiska, szczególnie odpadami z tworzyw sztucznych?

Należy zmienić myślenie o produkowanych dobrach. Od wielu lat na świecie dominuje liniowy model gospodarki, który polega na tym, że przy użyciu wydobytych surowców produkujemy coś, co następnie zużywamy i wyrzucamy. Takie podejście pogłębia nie tylko kryzys związany z zanieczyszczeniami, ale także dwa pozostałe – utratę różnorodności biologicznej oraz kryzys klimatyczny.

Alternatywą, a w zasadzie niezbędnym kierunkiem, w którym powinniśmy zmierzać, jest gospodarka o obiegu zamkniętym, której podstawą jest efektywne zarządzanie zasobami. To model produkcji i konsumpcji, który polega na dzieleniu się, pożyczaniu, ponownym użyciu, naprawie, odnawianiu i recyklingu istniejących materiałów i produktów tak długo, jak to możliwe.

Według zasad cyrkularności, myślenie o cyklu życia produktu powinno zaczynać się na etapie jego projektowania, w poczuciu odpowiedzialności za dalsze losy wykorzystanych surowców. W ten sposób wydłużamy cykl życia produktów, co w praktyce oznacza ograniczenie odpadów do minimum.